Quantcast
Channel: Ιδιωτική Οδός
Viewing all 5552 articles
Browse latest View live

Ο ΧΥΔΑΙΟΣ ...ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΣ...

$
0
0
Κολασμένοι. Από τοιχογραφία στον Ι. Ναό του Αγίου Γεωργίου στη Μουρνέ Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνου

Κάποιος "κύριος"και μάλιστα ...Ακαδημαϊκός, νόμισε ότι μπορεί να παίξει μαζί μου και ανήρτησε σε "αποτειχισμένο"ιστολόγιο, χυδαία - εν ευρυτέρα εννοία - σχόλια σε βάρος μου. 
Διδάκτωρ, γλωσσομαθής, με δημόσια θέση, με καλλιτεχνικά ενδιαφέροντα, "αντι-οικουμενιστής", ο εν λόγω "κύριος"έβγαζε την κατίνα που έχει μέσα του στα εναντίον μου σχόλια.
Τον ανακάλυψα. Του τηλεφώνησα. Του ζήτησα να αποσύρει πάραυτα τα σχόλια. Το έκανε, φυσικά, αμέσως. 
Ας γνωρίζουν οι όποιοι σαν και τον λεγάμενο, ότι δεν πτοούμαι - χρόνια τώρα - από τέτοιες τακτικές, τις οποίες έμαθα - εξ αιτίας τους - πολύ καλά, γι'αυτό και τις αντιμετωπίζω. 
Όσοι, λοιπόν, κινήθηκαν στο παρελθόν - εν ονόματι της καθαρότητος της πίστεως, φευ! - εις βάρος μου με τέτοιες ανέντιμες και ανήθικες μεθόδους, δεν κατάφεραν τίποτα. Ή μάλλον κατάφεραν να τους ...φακελώσω, δηλαδή να έχω στο αρχείο μου όλο το σχετικό υλικό. 
Αλίμονο αν προκληθώ και το βγάλω. Θα έχουν πάει ήδη στην κόλαση. 
Καλό σας απόγευμα, αγαπητοί συνοδίτες.
Π.Α.Α.

Η "ΑΡΑΠΙΑ"ΤΗΣ ΜΑΤΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΑΝΟΥ

$
0
0

ΜΑΤΣΗ ΧΑΤΖΗΛΑΖΑΡΟΥ
Αραπιά 
Ωχ! τη μάνα μου την καψερή, τη μάνα μου παρηγοριά 
και βάλσαμο της νύχτας. 
Απόψε δε χωράνε οι λύπες μου, ούτε μες στ’ απαλότερο φιλί. 
«Θέλω να πάω στην Αραπιά 
που μ’ έχουνε συστήσει 
σε μια μεγάλη μάγισσα 
τα μάγια να μου λύσει.» 
Θέλω ν’ ακούσω πάλι τα βλέφαρά μου να γέρνουνε μπρος σ’ ένα όραμα 
ξανθό. 
Θέλω να χορέψω, φούσκωμα και φύσημα τρυφερής κουρτίνας, 
μην απελευθερωθεί από το παράθυρο. 
Θέλω ν’ ανοίξω ένα πρωί με το φως, σαν το νούφαρο. 
Είναι οι καρδιές μου ένας αρμαθός, τις άπλωσα στον ήλιο. 
Ναι, άπλωσα στον ήλιο ένα άγριο κυκλάμινο στην άκρη της ρεματιάς, 
μια χειραψία φίλων συνοδοιπόρων και συναγωνιστών, 
λίγα κρόσσια που πέφτουνε στο μέτωπο ενός Κρητικού, 
τα γόνατα μιας κοπέλας όταν βγαίνει στη θάλασσα 
τη βραχνή φωνή του έρωτα, 
ένα αυλάκι αίμα μιας μάχης για τον ήλιο, 
κι ένα ασημένιο κουτάλι λαμπερό, στην άκρη των χειλιών του βρέθηκε 
ένα χθεσινό μου δάκρυ. 
Από τα Δύο Διαφορετικά Ποιήματα (με το ψευδώνυμο Μάτση Ανδρέου), περιοδικό «Τετράδιο Πρώτο», Αθήνα, Απρίλης 1945 
Μάτση Χατζηλαζάρου, Ποιήματα 1944-1985 (εκδόσεις Ίκαρος, Αθήνα, 1989)


Μάγισσα της Αραπιάς (πρώτη εκτέλεση)
Προπολεμικό χασάπικο. Μουσική και στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης
Πρώτη φωνογράφηση: 1940 [H.M.V. A.0.2657]
Πρώτη εκτέλεση: Στράτος Παγιουμτζής και Βασίλης Τσιτσάνης

Ο ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΑΤΣΗ ΧΑΤΖΗΛΑΖΑΡΟΥ
«Γεννήθηκε δεν ξέρω πού. Εζησε, όπως κι εγώ στην Κατοχή. (...) Χάθηκε μες στην κατεστραμμένη Ευρώπη -τότες που η Ελλάδα ήταν Ελλάδα και η Ευρώπη, Ευρώπη. Χάθηκε... που λέει ο λόγος. Γιατί τα αληθινά κορίτσια, δεν χάνονται ποτέ. Δεν τ’ αρπάζει ο καιρός. Ξανάρχονται με τη μορφή βιβλίων, προσευχών και τραγουδιών...».
Από Τα σχόλια του Τρίτου


Θα πάω εκεί στην Αραπιά (Η μάγισσα της Αραπιάς)
Από τον δίσκο του Μάνου Χατζιδάκι "Ο σκληρός Απρίλης του '45"(1972) 
Διασκευή λαϊκών και ρεμπέτικων τραγουδιών του Μεσοπολέμου και της πρώτης μεταπολεμικής περιόδου.

Η ΤΕΧΝΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ Ή Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΟΥ "ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ"

$
0
0

Δημήτρης Μπαλτάς 
Gilles Lipovetsky-Jean Serroy,L’ esthétisation du monde. Vivre à âge du capitalisme artiste, Callimard, Paris 2013, σελ. 493 
Στήν ἐξαιρετικῶς ἐνδιαφέρουσα μελέτη τους οἱ δύο συγγραφεῖς προσεγγίζουν κριτικά, μέ πολλά παραδείγματα ἀπό τήν σύγχρονη οἰκονομική ζωή καί τέχνη, τό φαινόμενο τοῦ λεγομένου «καλλιτεχνικοῦ καπιταλισμοῦ» (capitalisme artiste), μέ ἄλλα λόγια «τήν καλλιτεχνική διάσταση τοῦ καπιταλισμοῦ» (σ. 39). 
Στήν ὁριοθέτηση αὐτοῦ τοῦ φαινομένου οἱ συγγραφεῖς ἐπισημαίνουν ὅτι «μετά τήν τέχνη-γιά-τούς-θεούς, τήν τέχνη-γιά-τούς-βασιλεῖς καί τήν τέχνη-γιά-τήν-τέχνη, σήμερα θριαμβεύει ἡ τέχνη-γιά-τήν-ἀγορά» (σ. 26). Ἔτσι ἡ σύνδεση τῆς οἰκονομίας μέ τήν αἰσθητική εἶναι ἐμφανής, ἐδῶ καί δεκαετίες, σέ ὅλες σχεδόν τίς πτυχές τῆς καθημερινότητάς μας (σ. 49, σ. 69, σ. 71 καί ἄφθονα παραδείγματα στά κεφάλαια ΙΙ, ΙΙΙ, IV καί V). 
Στήν ἐποχή τοῦ λεγομένου «καλλιτεχνικοῦ καπιταλισμοῦ», ἡ οἰκονομία καί ὁ πολιτισμός συνδέονται καί ἀλληλοεπηρεάζονται (αὐτό μπορεῖ νά διαπιστωθεῖ λ.χ. στήν σύγχρονη μουσική, στήν ἀρχιτεκτονική, στόν κινηματογράφο, ἀκόμη καί στήν αἰσθητική τοῦ προσωπικοῦ μας χώρου κ.ἄ.).
Ὅμως, ἡ διαφαινόμενη ὑποταγή τοῦ αἰσθητικοῦ στό οἰκονομικό στοιχεῖο ἔχει ἀναπόφευκτα ὁδηγήσει στό ὅτι «δέν ὑπάρχουν πιά συζητήσεις περί τῆς τέχνης, οὔτε κάποιος ὀντλογικός σκοπός [τῆς τέχνης], οὔτε ἐσχατολογικό ὅραμα» (σ. 115). 
Ἀπό πρακτικῆς πλευρᾶς, ὁ θρίαμβος τοῦ «καλλιτεχνικοῦ καπιταλισμοῦ» διακρίνεται στήν κατανάλωση καί μᾶλλον στήν ὑπερκατανάλωση προϊόντων τῆς βιομηχανικῆς παραγωγῆς καί αἰσθητικῆς (πβ. σ. 136 καί σ. 287). Ὀρθῶς πάντως ἐπισημαίνουν οἱ συγγραφεῖς ὅτι «καταναλώνουμε διαρκῶς ὄμορφα πράγματα, ἀλλά ἡ ζωή μας δέν εἶναι ὄμορφη» (σ. 32). 
Ἰδιαίτερη ἀναφορά στό βιβλίο ἐπιχειροῦν γίνεται στό ζήτημα τοῦ «αἰσθητικοῦ καταναλωτῆ», δηλαδή ἐκείνου τοῦ ἀνθρωπολογικοῦ τύπου πού καταναλώνει τά προϊόντα τῆς βιομηχανικῆς αἰσθητικῆς (πβ. σ. 166). Ἐν τέλει δημιουργεῖται ἕνας νέος τύπος τοῦ homo æstheticus μέ μία αἰσθητική ἀντίληψη ἀτομικιστική, ἰδιάζουσα καί πιό συγκεκριμένα ἀποπροσανατολισμένη ὅσον ἀφορᾶ τήν ἀποδοχή «τῆς μόδας καί τῶν προϊόντων ὀμορφιᾶς» (σ. 375). Ἐπικρατοῦντος τοῦ homo consumans, ὁ homo æstheticus καταλήγει βαθμιαία στόν ἀφανισμό ἤ, κατ’ ἄλλη περίπτωση, σέ μία ἰδιάζουσα ἀτομικιστική αἰσθητική ἡ βασική παραδοχή τῆς ὁποίας εἶναι: «Ὁ καλλιτέχνης εἶμαι ἐγώ» (βλ. σχετικῶς σ. 114 καί σ. 425). 
Στό τελευταῖο κεφάλαιο (VI) τοῦ βιβλίου τους οἱ δύο συγγραφεῖς συζητοῦν τήν σχέση τῆς αἰσθητικῆς μέ τήν ἠθική.Ἐνδεχομένως θά προκαλέσει ἐντύπωση ἡ τοποθέτησή τους ὅτι σήμερα, στήν ἐποχή τοῦ ὑπερκαταναλωτισμοῦ καί τῆς ἀτομοκρατίας, «δέν ἔχουμε χάσει τήν ψυχή μας: ἡ ἠθική παρακμή εἶναι ἕνας μύθος»(σ. 427), παρά τίς διαφωνίες ἐπί ἠθικῶν ζητημάτων οἱ ὁποῖες καθημερινῶς πολλαπλασιάζονται (πβ. σ. 428) ἤ παρά τό γεγονός ὅτι ἡ αἰσθητική δέν συσχετίζεται πλέον μέ τήν ἠθική, καθ’ ὅσον μάλιστα ἔχει καταστεῖ ἁπλῶς ἕνα «ἀντικείμενο καταναλώσεως» (σ. 435). 
Μέσα στό πλῆθος τῶν προσεγγίσεων καί τῶν παραδειγμάτων πού περιέχονται στό βιβλίο εἶναι ἀναπόφευκτο νά χρησιμοποιοῦν οἱ συγγραφεῖς πολλές ἐπαναλήψεις ὅρων καί διατυπώσεων (ἐνδεικτικῶς βλ. σ. 49, σ. 69, σ. 270, σ. 342, σ. 351, 417 κ.ἄ.). 
Τό προσεγγιζόμενο ἐκ μέρους τῶν δύο συγγραφέων φαινόμενο τῆς αἰσθητικῆς διαστάσεως τοῦ καπιταλισμοῦ ἀφορᾶ κυρίως τήν δυτική Εὐρώπη καί τήν Ἀμερική. Πάντως ἐνδιαφέρει καί τίς χῶρες ὅπου ὁ καπιταλισμός λειτουργεῖ λιγότερο συστηματικά καί ἀπόλυτα καί ὅπου ἡ παράδοση ὁρίζει ἀκόμη σέ κάποιον βαθμό τήν αἰσθητική τῆς καθημερινότητας τοῦ βίου.

Η ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΤΑ ΤΩΝ ΝΙΧΩΡΙΤΩΝ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

$
0
0
φωτογραφίες:Ιδιωτική Οδός
Σε ξενοδοχείο του Φαλήρου, πραγματοποιήθηκε απόψε εκδήλωση των εν Αθήναις Νεοχωριτών (Βοσπόρου) για την κοπή της Βασιλόπιττας του 2014. 
Η προσέλευση ήταν συγκινητική, καθώς προσήλθαν πολλοί Νιχωρίτες που μένουν στην Αθήνα, αλλά και φίλοι τους. Σημαντική η παρουσία και Κωνσταντινουπολιτών από το εξωτερικό. 
Την Βασιλόπιττα ευλόγησε και έκοψε ο Αρχιμ. Αγαθάγγελος Σίσκος,Ιερατικώς Προϊστάμενος της Κοινότητος Νεοχωρίου, ο οποίος ήλθε από την Κωνσταντινούπολη ειδικά για την εκδήλωση αυτή. Ο π. Αγαθάγγελος μετέφερε στους παρευρισκομένους τις ευχές του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου και αναφέρθηκε στην δική του - βαθειά και ουσιαστική πλέον - σχέση με το Νιχώρι, όπου διακονεί εδώ και ένα χρόνο. 
Μίλησε και οΛάκης Βίγκας, Πρόεδρος της Κοινότητος της Παναγίας της Κουμαριώτισσας Νεοχωρίου και μόνιμος κάτοικος, ο οποίος συγκινημένος από την αύρα του τόπου του δεν είπε πολλά, αλλά εννόησε αρκετά περισσότερα. Ήλθε κι αυτός από την Κωνσταντινούπολη για την εκδήλωση, με το Νιχώρι να τον ακολουθεί... Πώς αλλιώς; Το φέρει μέσα του.
 Ο π. Αγαθάγγελος δώρισε στην κ. Αγγελική Βίγκα, εκ των βασικών συντελεστών της αποψινής εκδήλωσης, μία γκραβούρα του Νιχωριού του 19ου αιώνα. Η Αγγελική Βίγκα διατηρεί μεζεδοπωλείο στο Φάληρο, που είναι τόπος συνάντησης των Νιχωριτών. Άρα εκεί, είπε ο π. Αγαθάγγελος, είναι η θέση της γκραβούρας, για να τη βλέπουν οι Νιχωρίτες και να θυμούνται τον τόπο τους. 
Το φλουρί της Βασιλόπιττας έπεσε στον Σύνδεσμο Μουσικοφίλων των εν Αθήναις Κωνσταντινουπολιτών και το παρέλαβε ο πρόεδρος κ. Σταμάτης - Νικόλαος Κίσσας, ο οποίος τον περασμένο μήνα συνεργάστηκε με την Κοινότητα Νεοχωρία για μια θαυμάσια εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Αυστριακό Προξενείο, με θέμα του εκ Νεοχωρίου πρωτοψάλτες και μελουργούς. 
Όλοι οι Νιχωρίτες της Αθήνας συγκεντρώθηκαν απόψε και μας μετέφεραν κι εμάς νοερά στον Βόσπορο, όπου πνέει ο άνεμος της Ρωμιοσύνης και η ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. 
Καλή χρονιά! 
Π.Α.Α.

ΜΙΑ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟΝ ΜΕΓΑΛΟ ΡΩΣΟ ΔΙΑΝΟΗΤΗ ΣΕΡΓΙΟ ΜΠΟΥΛΓΚΑΚΩΦ

$
0
0

Δημήτρης Μπαλτᾶς 
Σέργιος Μπουλγκάκωφ (1871-1944) 
Ἑβδομήντα ἔτη ἀπό τόν θάνατό του 
Τό παρόν ἀποτελεῖ μία σύντομη ἀναφορά στήν ζωή καί τό ἔργο τοῦ Σεργίου Μπουλγκάκωφ, μέ ἀφορμή τήν συμπλήρωση ἑβδομήντα ἐτῶν ἀπό τόν θάνατό του. 
Ὁ Σέργιος Μπουλγκάκωφ γεννήθηκε στίς 16 Ἰουλίου τοῦ 1871 στήν πόλη Λίβνυ, νότια τῆς Μόσχας. Ἄν καί μεγάλωσε μέσα σέ θρησκευτική ἀτμόσφαιρα, στήν ἀρχή τῆς πνευματικῆς του πορείας ἀσπάσθηκε τόν μαρξισμό, καί μάλιστα ὑπό τήν ἐκδοχή τοῦ λεγομένου «νομίμου μαρξισμοῦ». 
Τό πρῶτο δημοσίευμα τοῦ Μπουλγκάκωφ ἐπιγράφεται «Ὁ ρόλος τῆς ἀγορᾶς στό καπιταλιστικό σύστημα παραγωγῆς» (1897). Στήν συζήτηση γιά τήν δυνατότητα τῆς ἀναπτύξεως τοῦ καπιταλισμοῦ στήν Ρωσσία ὡς σταδίου μεταβάσεως στήν σοσιαλιστική οἰκονομία, ὁ Μπουλγκάκωφ δέχεται τήν ἀναγκαιότητα τῆς καπιταλιστικῆς ἐξελίξεως, κυρίως στό ζήτημα τῆς ἀγροτικῆς παραγωγῆς. Ὡστόσο, αὐτή ἡ τοποθέτηση ἔρχεται σέ ἀντίθεση μέ τίς ἀπόψεις τόσο τῶν narodniki (= λαϊκιστῶν), ὅσο καί τῶν συνεπῶν μαρξιστῶν. Τό βασικό ἔργο αὐτῆς τῆς περιόδου εἶναι τό δίτομο «Καπιταλισμός καί γεωργία» (Ἁγία Πετρούπολη 1900). Ἐπισημαίνεται σχετικά ὅτι ἡ προσπάθεια (ἐνν. τοῦ Μπουλγκάκωφ) νά ἑρμηνεύσει τά προβλήματα τῆς γεωργίας σύμφωνα μέ τίς μαρξιστικές κατηγορίες ἔδειξε σ'αὐτόν τούς περιορισμούς τῆς θεωρίας (ἐνν. τοῦ Μάρξ) καί τό ἀνεφάρμοστο αὐτῆς σ’ αὐτόν τόν ἰδιαίτερο τομέα τῆς οἰκονομίας. Αὐτή ἦταν μία ἐκ τῶν «ἔσω» κριτική τοῦ μαρξισμοῦ (L. Zander, ‘’Memoir’’, στόν τόμο Sergius Boulgakov. A Bulgakov anthology, ed. J. Pain-N. Zernov, Philadelphia, 1976, σ. xxi). 
Ἀκολουθεῖ ἡ δεύτερη φάση τῆς πορείας τοῦ Μπουλγκάκωφ, ἡ ὁποία θά πρέπει νά τοποθετηθεῖ χρονικά μεταξύ τῶν ἐτῶν 1905-1917. Ὁ Μπουλγκάκωφ εἶναι τώρα Καθηγητής τῆς Πολιτικῆς Οἰκονομίας στό Πανεπιστήμιο τοῦ Κιέβου καί στό Πανεπιστήμιο τῆς Μόσχας. Ὁρόσημο αὐτῆς τῆς ἐποχῆς εἶναι ἡ ἐπανάσταση τοῦ 1905 οἱ ἰδεολογικές ρίζες τῆς ὁποίας βρίσκονται, ὥς ἕνα βαθμό, στίς θεωρήσεις τῶν «νομίμων μαρξιστῶν». Ἀκριβῶς σ’ αὐτήν τήν περίοδο ὁ Μπουλγκάκωφ, ὑπό τήν ἐπίδραση τοῦ γερμανικοῦ ἰδεαλισμοῦ, θά ἀπορρίψει τήν ἀνθρωπολογική καί τήν κοινωνική ἔκφραση τῆς μαρξικῆς κοσμοθεωρίας.Ἔτσι ὁ Ρῶσσος συγγραφέας ἀντιτίθεται στήν θεώρηση τοῦ ἀνθρώπου ὡς οἰκονομικῆς μονάδας καί στήν ταύτιση τῆς ψυχολογίας τοῦ ἀτόμου μέ τήν ψυχολογία τῆς τάξεως. Ἕνα ἀπό τά πρῶτα βασικά κείμενα αὐτῆς τῆς περιόδου, δημοσιευμένο κατά τό 1906, ἐπιγράφεται «Ὁ Kάρλ Mάρξ ὡς θρησκευτικός τύπος» (ἑλλ. μετ. Δ. Μπαλτᾶς, Ἐκδόσεις Ἄθως, Ἀθήνα 2004). Ἀπό τά ἔργα αὐτῆς τῆς περιόδου θά ἀναφερθοῦν ἡ δίτομη συλλογή ἄρθρων ὑπό τήν ἐπιγραφή «Ἀπό τόν μαρξισμό στόν Ἰδεαλισμό» (Ἁγία Πετρούπολη 1903), ἡ ἐπίσης δίτομη συλλογή ἄρθρων «Δύο Πόλεις. Μελέτη περί τῆς φύσεως τῶν κοινωνικῶν Ἰδανικῶν» (Μόσχα 1911), ἡ περίφημη διατριβή ὑπό τήν ἐπιγραφή «Φιλοσοφία τῆς οἰκονομίας» (Μόσχα 1912) καί τό ὀγκῶδες «Φῶς Ἀνέσπερον» (Μόσχα 1917), τό ὁποῖο εἶναι μία ἀξιόλογη συμβολή στήν θρησκευτική φιλοσοφία. Στήν ἴδια, τέλος, ἐποχή ἀνήκει ὁ τόμος «Ἥσυχες σκέψεις» (Μόσχα 1918), πού περιλαμβάνει ἄρθρα τῶν ἐτῶν 1911-1915 (Ἕνα ἀπό τά ἄρθρα αὐτά εἶχα περιλάβει μεταφρασμένο στον τόμο Ρῶσσοι φιλόσοφοι. 19ος-20ός αἰ., Ἐκδόσεις Σαβάλλας, Ἀθήνα 2002, σσ. 54-67). 
Ἡ τελευταία φάση τῆς πνευματικῆς ἐξελίξεως τοῦ Μπουλγκάκωφ ἀρχίζει μετά τήν Ρωσσική Ἐπανάσταση τοῦ 1917 καί ὁλοκληρώνεται στά τέλη τῆς ζωῆς του. Ἄν καί ὁ Μπουλγκάκωφ δέν ἐρευνᾶ ἰδιαίτερα τόν χαρακτήρα τῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1917, στόν βαθμό πού ἀσχολεῖται λ.χ. ὁ Ν. Μπερντιάγιεφ (1874-1948), ἔχει συντελεσθεῖ μία βαθειά ἀλλαγή στήν ζωή καί στήν σκέψη του, πρᾶγμα πού φαίνεται καί ἀπό τήν εἴσοδό του στήν ἱερωσύνη. 
Εἶναι γνωστό ὅτι χειροτονήθηκε ἱερέας τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τόν Ἰούνιο τοῦ 1918 στήν Λαύρα τοῦ Ἁγ. Σεργίου παρουσίᾳ ἐκλεκτῶν φίλων, ὅπως τοῦ Π. Φλωρένσκυ (1882-1938), Ν. Μπερντιάγιεφ κ.ἄ. Ὡστόσο, τό γεγονός αὐτό δέν σημαίνει ἀπολύτως τήν μετάβαση ἀπό τήν φιλοσοφία στήν θεολογία. Εἶναι ὀρθότερο, νομίζω, νά ὑποστηριχθεῖ ὅτι ὁ Μπουλγκάκωφ εἶναι συνάμα φιλόσοφος πού θεολογεῖ καί θεολόγος πού φιλοσοφεῖ. Μάλιστα προκαλεῖ ἐντύπωση ὁ ἐνθουσιασμός τοῦ Μπουλγκάκωφ τόσο κατά τήν περίοδο ὅπου ἦταν μαρξιστής, ὅσο καί κατά τήν περίοδο πού ἐπανῆλθε στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Στήν συνέχεια μετέβη στό Πανεπιστήμιο τῆς Συμφερουπόλεως στήν Κριμαία μέχρι τήν 1η Ἰανουαρίου τοῦ 1923 ὁπότε καί ἐξορίστηκε. Τότε, καί συγκεκριμένα στήν Γιάλτα, κατά τό 1922, συνέθεσε τό ἔργο «Ὑπό τίς ἐπάλξεις τῆς Χερσονήσου», τό ὁποῖο ἐκδόθηκε σέ γαλλική μετάφραση τό 1999. 
Ἀπό τό 1925 μέχρι τό 1944 ὁ Ρῶσσος διανοητής διδάσκει ὀρθόδοξη δογματική στό Institut de Theologie Orthodoxe Saint-Serge στό Παρίσι. Ἀναφέρεται ὅτι ὅταν ἔφθασεν εἰς τόν Ἅγιον Σέργιον «ἦτο
περισσότερο γνωστός ὡς ὁ μαρξιστής οἰκονομολόγος παρά ὡς ὁ νεωστί μεταστραφείς καί χειροτονηθείς.Διό ὑπῆρχε πολλή ἀντίδρασις διά τόν διορισμόν του εἰς τό Ἰνστιτοῦτον, παρά τό ὅτι oἱ πλεῖστοι τῶν ὑποστηρικτῶν του ἦσαν σφοδροί ἀντικομμουνισταί Ρῶσοι μετανάσται» (Θ. Σταύρου, «Σεργκέϊ Μπουλγκάκωφ», ΘΗΕ τ. 9, 187). Βεβαίως, ἀργότερα, ὁ Μπουλγκάκωφ ἦταν ἡ μορφή πού ἐνέπνεε σεβασμό καί κυριαρχοῦσε γιά πολλά χρόνια στόν Ἅγιο Σέργιο. Στήν τρίτη αυτή φάση τῆς πνευματικῆς πορείας του ὁ Μπουλγκάκωφ ἐκδίδει δύο τριλογίες δογματικοῦ περιεχομένου: α. «Ἡ φλεγόμενη βάτος» (Παρίσι 1927, ρωσσ.), «Ὁ φίλος τοῦ Νυμφίου» (Παρίσι 1927, ρωσσ.), «Ἡ κλῖμαξ τοῦ Ἰακώβ» (Παρίσι 1929, ρωσσ.) καί β'. «Ὁ Παράκλητος (Παρίσι 1936, ρωσσ.), «Περί τοῦ ἐνσαρκωθέντος Λόγου» (Παρίσι 1943, γαλλ.), «Ἡ Νύμφη τοῦ Ἀρνίου (Παρίσι 1945, ρωσσ.). Ἐπίσης στήν ἴδια ἐποχή ἀνήκει τό εὐσύνοπτο «Ἡ Ὀρθοδοξία» (Παρίσι 1932). Ἐκτός αὐτῶν, ἰδιαίτερο φιλοσοφικό ἐνδιαφέρον παρουσιάζουν τά ἔργα «Die Tragodie der Philosophie» (Ντάρμσταντ 1927, μόνον γερμ.), τό ὁποῖο ἀναφέρεται στήν διαλεκτική τῆς γερμανικῆς φιλοσοφίας τοῦ ιθ'αἰ., «The Wisdom of God. A brief summary of sophiology» (Λονδίνο 1937), ὅπου ἀναφέρεται ἀκροθιγῶς ὁ Μπουλγκάκωφ στήν σοφιολογική θεωρία του, καί, τέλος, «Ἡ Φιλοσοφία τοῦ ὀνόματος» (Ἐκδόσεις L' Age d'Homme, Λωζάννη 1991, γαλλ.) πού ἀποτελεῖ μία σημαντική συμβολή τοῦ Μπουλγκάκωφ στήν φιλοσοφία τῆς γλώσσας. 
Γιά τήν ἱστορία, ἄς σημειωθεῖ ὅτι ὁ Μπουλγκάκωφ ἦλθε καί στήν Ἑλλάδα κατά τό 1936, ὅταν ἔλαβε μέρος στό Πανορθόδοξο Συνέδριο Θεολόγων στήν Ἀθήνα. 
Τρία χρόνια ἀργότερα, ὁ π. Σέργιος προσβλήθηκε «ἀπό καρκίνο τοῦ λάρυγγος, μετά ὅμως ἀπό δύο ἐγχειρήσεις διέφυγε τόν κίνδυνο, ἀλλά ἔχασε τή φωνή του καί ἐπέζησε μέχρι τίς 12 Ιουνίου 1944» (Ἠ. Μαστρογιαννόπουλος, Θεολογικές παρουσίες, Ἀθήνα 1986, σ. 57).

ΜΙΑ ΔΙΑΛΕΞΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΑ

$
0
0

Στις 17 Ιανουαρίου 2002, δηλαδή πριν δώδεκα χρόνια αγαπητοί συνοδίτες, πραγματοποιήσαμε στην Διακίδειο Σχολή Λαού Πατρών μία ειδική ομιλία με θέμα: "Η Εκκλησιαστική Μουσική στην Πάτρα",στο πλαίσιο πολύχρονης έρευνάς μας γύρω από την ψαλτική πατρινή μουσική παράδοση. 
Χορός πατρινών ψαλτών υπό τον πρωτοψάλτη Ιωάννη Κόττορο, έψαλεμέλη πατρινών μελοποιών που έφερε στο φως η σχετική έρευνά μας. 
Τα μέλη αυτά είναι: 
- Στίχοι από Δοξολογία του Διονυσίου Φωτεινού (εκ Πατρών λογίου που διέπρεψε στην Ρουμανία τον 18ο αιώνα) σε ήχο πλ.α'. 
-Άξιον εστί, Χρήστου Σπηλιόπουλου (πρωτοψάλτου του Μητροπολιτικού Ναού Πατρών, +1941) σε ήχο πλ.δ' 
- Ψαλμικοί στίχοι στην εορτή των Θεοφανείων, σε ήχο β'. Καταγραφή μέλους από τον αείμνηστο Μουσικοδιδάσκαλο της Μ.τ.Χ.Ε. Κωνσταντίνο Πανά. 
- Τας μυστικάς σήμερον του πνεύματος σάλπιγγας, Μητροπολίτου Πατρών Νικοδήμου Βαλληνδρά (1915-2008), σε ήχο πλ.β'.

ΓΙΑ ΝΑ ΔΟΥΜΕ ΑΝ ΘΑ ΔΟΥΜΕ "ΛΕΥΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ"

$
0
0

ΑΝΤΕ ΝΑ ΧΙΟΝΙΣΕΙ ΓΙΑ ΝΑ ΔΟΥΜΕ ΛΕΥΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ! 
«Αν δεν έχει ο λαός ψωμί ας φάει παντεσπάνι». Είναι μια φράση που από τους περισσότερους αποδίδεται στην Μαρία Αντουανέτα. 
Δεν έχει και τόση σημασία ποιος το είπε, όσο το γεγονός ότι είναι επίκαιρο και πάει «γάντι» στην ελληνική πραγματικότητα. Αφορά πολλές περιπτώσεις, μα εδώ θα πάρουμε μόνο μία. 
Η κυβέρνηση, ακούμε και διαβάζουμε αυτές τις μέρες, εξετάζει την πρόταση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων για τη "λευκή εβδομάδα", με κλειστά τα σχολεία, για την ενίσχυση του χειμερινού τουρισμού. 
Κόπηκε που κόπηκε λόγω Μνημονίων ο καλοκαιρινός τουρισμός από τους περισσότερους, ας κάνουν τουλάχιστον χειμερινό σκέφτηκαν κάποιοι. Έτσι θα δικαιολογείται και το κρύο και δεν θα διαμαρτύρονται όσοι δεν μπορούν να εξασφαλίσουν λίγη ζεστασιά στα σπίτια τους. Αφήστε που θα ελαττωθεί και η περιβαλλοντική ρύπανση γιατί λόγω απουσίας δεν θα καίνε στο τζάκι ό,τι θα βρίσκουν. 
Φαντάζομαι λοιπόν γονείς να κόβουν από τα παιδιά τους το κουλούρι ή την τυρόπιτα στο σχολείο, για να κάνουν οικονομία προκειμένου να συγκεντρώσουν τα χρήματα που απαιτούνται για να τους αγοράσουν τα κατάλληλα πέδιλα για τις χιονοπίστες! 
Φαντάζομαι το Υπουργείο Παιδείας να μετατρέπει τα κουπόνια για μικρογεύματα στα σχολεία, σε κουπόνια για τη αγορά του απαραίτητου εξοπλισμού για σκι στα χιόνια! 
Προτείνω μάλιστα να κρατούν από τους τεράστιους (!) μισθούς των εκπαιδευτικών, (το προτείνω μετά λόγου γνώσεως μια και είμαι και εκπαιδευτικός), το ποσό που θα αναλογεί στη «λευκή εβδομάδα» για να επεκταθεί η προσφορά και σε άλλα πράγματα εκτός από τον εξοπλισμό του σκι, όπως π.χ. η κάλυψη των εξόδων κίνησης. Σ’ αυτή την περίπτωση μάλιστα, δίκαιο είναι να έχουν προτεραιότητα οι προερχόμενοι από παραμεθόριες περιοχές όπως αυτές της Εκάλης και της Κηφισιάς! 
Φαίνεται πως στην κυβέρνηση σκέφτηκαν ότι: «μ’ αυτά που κάνουμε και με τα μέτρα που παίρνουμε αυτός ο λαός δεν πρόκειται να δει άσπρη μέρα, ας του χαρίσουμε λοιπόν μια ολόκληρη λευκή εβδομάδα!». 
Ακόμα κι αυτό πέτυχαν. Να καταργήσουν τον Τοτό από τα σχολικά ανέκδοτα και να πρωταγωνιστούν οι ίδιοι! Ας τους αναγνωρίσουμε τουλάχιστον. Αν μη τι άλλο μας κάνουν να γελά πότε-πότε το χειλάκι μας. 
Άντε, και καλή προεδρία στην Ε.Ε. 
Γεράσιμος Φραγκουλάκης Ιεροδιδάσκαλος 
(λόγω θέματος παραθέτω και τις δύο ιδιότητές μου)

"ΕΓΓΥΣ ΤΟ ΤΕΛΟΣ"ΑΝ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΕΙ...

$
0
0

Διαλογισμοί με αφορμή την «Κόλαση» του Dan Brown 
του Μ. Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Τσέτση 
Ένα από τα πλέον περιζήτητα και ευπώλητα βιβλία του παρελθόντος έτους 2013, υπήρξε αναμφίβολα, τομυθιστόρημα του Dan Brown «Inferno» («Κόλαση»). Μια δαιδαλώδης ιστορία, δομημένη πάνω στα αχνάρια τριών, της δεκαετίας του 2000, best sellers του Αμερικανού αυτού συγγραφέα, τα οποία τιτλοφορούνταν: «Άγγελοι και Δαίμονες» (2002), «Κώδικας Ντα Βίντσι», (2003) και «Το χαμένο σύμβολο» (2009). 
Η «Κόλαση», όπου πρωταγωνιστεί και πάλιν ο Robert Langton, ο εμβρυθής και υπερδραστήριος καθηγητής σημειολογίας του Πανεπιστημίου του Harvard, είναι της ίδιας στόφας με τα παραπάνω τρία μυθιστορήματα του Brown, όσον αφορά στον τρόπο ροής και εξέλιξης της ιστορίας. Ωστόσο, σε σύγκριση μ’ αυτά, παρουσιάζει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Για τον εξής λόγο. 
Στα προαναφερθέντα τρία βιβλία, που ομολογουμένως αποτελούν δείγματα μιας ευφάνταστης, αλλά και παρατραβηγμένης μυθοπλασίας, ο σημειολόγος καθηγητής πασχίζει να αποκρυπτογραφήσει δυσεπίλυτους κώδικες, μηνύματα και σύμβολα, παραχωμένα σε κρύπτες μεσαιωνικών Ναών, σε υπόγεια Μουσείων και σε σκονισμένα ράφια Βιβλιοθηκών, προκειμένου να ξεσκεπάσει μηχανορραφίες απόκρυφων ταγμάτων και οργανώσεων κατά της Χριστιανικής πίστεως. Στο «Άγγελοι και Δαίμονες» λ.χ., στο επίκεντρο της ιστορίας βρισκόταν η αντιπαράθεση των «Πεφωτισμένων» («Illuminati»), με την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, τον 16ο αιώνα. Ενώ στο αμφιλεγόμενο και πολυσυζητημένο μυθόπλασμα «Κώδικας Ντα Βίντσι», γινόταν λόγος για την αποκατάσταση μιας δήθεν «ιστορικής αλήθειας» που θα άλλαζε άρδην την φύση και υπόσταση της Εκκλησίας. Μιας «αλήθειας» που αφορούσε στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού και τους «κατά σάρκα απογόνους» του! Στο «Inferno», αντίθετα, η πλοκή του έργου, όσο μυθοπλαστική και αν φαίνεται, ξεκινά από ένα υπαρκτό και καίριο για τον πλανήτη μας πρόβλημα. Εκείνο της δημογραφικής εκρήξεως. 
Με πυξίδα στίχους και αποφθέγματα από την «Κόλαση» της «Θείας Κωμωδίας» του Dante Alighieri, ο Langton και η συνεργάτιδά του Sienna Brooks εμπλέκονται σ΄ένα ξέφρενο ανθρωποκυνηγητό, προκειμένου να αποτρέψουν ένα μακιαβελικό σχέδιο κάποιου κροίσου, ο οποίος είχε βάλει ως στόχο την σωτηρία της γης από τον αλματωδώς αυξανόμενο υπερπληθυσμό, αποδεκατίζοντας ένα μεγάλο μέρος κατοίκων της, με την διασκόρπιση στην ατμόσφαιρα ενός θανατηφόρου ιού. Το 48ωρο κυνηγητό του καθηγητή αρχίζει στην Φλωρεντία, συνεχίζεται στα περίχωρα της Τοσκάνης, στη Βενετία και καταλήγει στην Κωνσταντινούπολη. Για την ακρίβεια, στην Αγιά-Σοφιά και την Βασιλική Κινστέρα, το γνωστό Yerebatan Sarayı. Όπου «στο παρά ένα», αποσοβείται η παγκοσμίου βεληνεκούς καταστροφή την οποία είχε συλλάβει και προγραμματίσει ο ζάπλουτος και επικίνδυνος αυτός «σωτήρ» της υφηλίου.
Το «happy end» του μυθιστορήματος δεν αποτελεί, βέβαια, έκπληξη. Ο Langton πάντοτε βγαίνει νικητής! Ωστόσο, παρά την αίσια κατάληξη του εγχειρήματός του, παραμένει άλυτο το πρόβλημα της ανησυχητικών διαστάσεων δημογραφικής έκρηξης στον πλανήτη μας, την οποία επιχειρούσε να αναχαιτίσει ο «κακός» του «Inferno»! 
Και εξηγούμαι. Σύμφωνα με στοιχεία που κοινοποίησε πρόσφατα το «Ταμείο του ΟΗΕ για τον Πληθυσμό» (UNFPA), σε 80 χρόνια, ο πληθυσμός της γης από 7 δισεκατομμύρια που είναι σήμερα, θα περάσει στα 15 δις. Μ’όλες τις συνέπειες της αύξησης αυτής, όσον αφορά στην οικονομία, την παραγωγικότητα και την προστασία του περιβάλλοντος. 
Το σήμα κινδύνου για τα επακόλουθα της ανεξέλεγκτης δημογραφικής έκρηξης, είχε δοθεί προ πολλού. Εδώ και 45 χρόνια, επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι αν συνεχισθεί ο σημερινός ξέφρενος ρυθμός αναπαραγωγής του ανθρωπίνου γένους, (κυρίως στον λεγόμενο Τρίτο Κόσμο), το δημογραφικό πρόβλημα θα πάρει κατακλυσμικές διαστάσεις. Οι προβαλλόμενοι αριθμοί προκαλούν ίλιγγο. Μιλάμε για 192 δις το 2175, και 450.000 δις το 2575! Οπότε, καθώς έλεγε ο Ελβετός διανοούμενος και ερευνητής Denis de Rougemont, τα πάντα θα παύσουν να υπάρχουν, «διότι ένα καρκίνωμα δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το σώμα το οποίο κατατρύχει» (L’Avenir est notre affaire, 1977, σ. 16). 
Υπολογίζοντας με μια πιο μακροπρόθεσμη προοπτική, ο Αμερικανός Βιολόγος Paul R. Ehrlich εφιστούσε την προσοχή στο γεγονός ότι αν ο πληθυσμός της γης συνεχίζει αυξανόμενος με τον σημερινό ρυθμό, σε μια χιλιετία η υφήλιος θα αριθμεί ένα δισεκατομμύριο δισεκατομμυρίων ψυχών, ενώ η πυκνότητα του πληθυσμού της, θεωρητικά θα είναι δύο χιλιάδες κάτοικοι στο τετραγωνικό μέτρο ξηράς και υγρής επιφάνειας. Παρατηρώντας, καταληκτικά, ότι οι ως άνω υπολογισμοί πρέπει να πείσουν και τα πλέον αφυή πνεύματα ότι μια μέρα πρέπει οπωσδήποτε να τεθεί υπό έλεγχο η δημογραφική έκρηξη (Population, Ressources, Environnement, 1970, σ. 49). 
Ανεξάρτητα, όμως, από τις «αποκαλυπτικές» αυτές προβλέψεις, δεν χωρεί αμφιβολία ότι όσο θα αυξάνει ο πληθυσμός της γης, τόσο θα οξύνεται και η οικολογική κρίση. Διότι τα δισεκατομμύρια που θα γεννώνται, θα δημιουργούν νέες ανάγκες σε τρόφιμα, νερό, ξυλεία, πετρέλαιο και παντοίου είδους άλλα χρειώδη, που είναι απαραίτητα για την επιβίωση του ανθρωπίνου γένους. 
Το ερώτημα είναι, με ποιό τρόπο θα ευαισθητοποιηθεί ο σύγχρονος άνθρωπος προκειμένου να συμβάλλει στην θεραπεία του κακού που απειλεί τον πλανήτη πάνω στον οποίο ζει.Ίσως, συνειδητοποιώντας ότι με την εντολή «αυξάνεσθε και πληθύνεσθε και πληρώσατε την γην και κατακυριεύσατε αυτής» (Γένεσις α΄, 28), ο Θεός δεν έδωσε στον άνθρωπο πλήρη και ανεξέλεγκτη κυριαρχία πάνω στη γη. Ότι, η Βιβλική ρήση «και έλαβεν Κύριος ο Θεός τον άνθρωπον ον έπλασεν και έθετο αυτόν εν τω παραδείσω, εργάζεσθαι αυτόν και φυλάσσειν» (Γένεσις α’, 15), σημαίνει πως ο Θεός κατέστησε τον άνθρωπο «οικονόμο» και «διαχειριστή» του φυσικού περιβάλλοντος και όχι εξουσιαστή και αυθέντη του. Οτι τα ορατά και αόρατα κτίσματα του Θεού, αποτελούν ένα ενιαίο σύνολο, με κορωνίδα τον άνθρωπο, ως επόπτη και προστάτη της κτίσεως, αλλά και σύμβολο της ενότητος του σύμπαντος. Αλλά και να κατανοήσει ότι, από την στιγμή που ο άνθρωπος αποστρέφει το πρόσωπό του από τον Θεό και συμπεριφέρεται εγωιστικά και αυτόνομα, δημιουργεί αναπόφευκτα μια αταξία στην τάξη που δημιούργησε ο Πλάστης, «ο ποιητής ουρανού και γης, ορατών τε πάντων και αοράτων», καθώς ομολογούμε στο « Σύμβολο της Πίστεώς» μας.


Απευθυνόμενος στον Ισραηλίτη λαό πριν 2800 χρόνια, ο Προφήτης Ωσηέ προειδοποιούσε ότι, αν ο άνθρωπος δεν ζήσει εν ειρήνη Κυρίου, τότε «πενθήσει η γη και σμικρυνθήσεται συν πάσι τοις κατοικούσιν αυτήν, συν τοις θηρίοις του αγρού και συν τοις ερπετοίς της γης και συν τοις πετεινοίς του ουρανού και οι ιχθύες της θαλάσσης εκλείψουσιν,… (και) αφανισθήσεται Σαμάρεια, ότι αντέστη προς τον Θεόν αυτής» ( Ωσηέ, δ΄, 3 και ιδ΄, 1). 
Η ως άνω προφητεία του Ωσηέ διατηρεί, νομίζω, όλη την επικαιρότητά της. Και περιγράφει εύγλωττα τους φόβους και προβληματισμούς όλων εκείνων (μηδ΄αυτού του «κακού» του «Inferno» εξαιρουμένου!) που, δίκην προφήτου, προλέγουν ότι «εγγύς το τέλος», αν ο άνθρωπος δεν αναθεωρήσει την έναντι της Δημιουργίας του Θεού συμπεριφορά του.

Ο ΓΕΡΩΝ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ "ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΙΑΝΟΠΟΙΗΣΗ"ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ

$
0
0

"QUOD NATUM EST, PROPERAT MORI?" 
(Seneca) 
ὑπὸ Γέροντος Χαλκηδόνος Ἀθανασίου 
"Ξυπνῆστε αὐτοὺς ποὺ κοιμοῦνται, 
ἀφῆστε αὐτοὺς ποὺ ὀνειρεύονται" 
(ἀπὸ τοῖχο τῆς Ἀθήνας) 
Ὡς γνωστόν, ἓν βασικὸν πρόβλημα τοῦ συγχρόνου Χριστιανισμοῦ εἶναι ἡ στροφὴ τῶv πιστῶν πρὸς τὰς χριστιανικὰς αἱρέσεις καὶ ξένα θρησκεύματα καὶ δὴ τοὺς Πεντηκοστιανούς, τοὺς Χαρισματικοὺς καὶ τοὺς Εὐαγγελικαλικούς, ποὺ μέχρι τὸ 1990 ἐθεωροῦντο τοὐλάχιστον εἰς τὴν Ρ/Καθολικὴν Ἐκκλησίαν ἀποκλειστικῶς ὡς αἱρέσεις, αἱ ὁποῖαι εἰς τὴν νέαν "ἀγορὰν"τῶν θρησκευτικῶν δυνατοτήτων διὰ αἰσθηματικῶς ἐντόνων καὶ δραστικῶν μεθόδων τῶν ΜΜΕ ἦσαν λίαν ἐπιτυχεῖς. Σὺν τῇ παρόδῳ ὅμως τοῦ χρόνου ἠλλαξεν ἡ νοοτροπία καὶ αἱ παραδοσιακαὶ χριστιανικαὶ Ἐκκλησίαι βλέπουν τὰς νέας θρησκευτικὰς κινήσεις ἐκ ποικίλων αἰτίων, διαφορετικῶς1.Ἄλλωστε καὶ τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον, ἔνθερμος ὑποστηρικτὴς τῶν χριστιανικῶν διαλόγων, ἀνεξαρτήτως τοῦ ποῦ ὁδηγοῦν οὗτοι, ἐὰν ὁδηγοῦν, καὶ τὴν κατάστασιν εἰς τὴν ὁποίαν εὑρίσκονται σήμερον τ.ἔ. τοῦ οἰκουμενικοῦ "καμάτου", τῆς οἰκουμενικῆς ἀρχαιολογίας, τοῦ χειμῶνος, τοῦ θεολογικοῦ μηρυκασμοῦ, τοῦ διαλόγου διὰ τὸν διάλογον κ.ἄ., κατὰ τὰ τελευταῖα ἰδίως ἔτη ἐγκαινίασε "διαλόγους"καὶ μὲ τοὺς Βαπτιστάς, Μεθοδιστάς, Πεντηκοστιανοὺς καὶ Ἀντβεντιστάς, ἔστω καὶ ἂν αὐτοὶ εὑρίσκονται εἰσέτι εἰς τὴν μορφὴν τῶν ἀτύπων ἐπικοινωνιῶν ἢ τὸ προ–προ συνομιλιῶν στάδιον ἢ καὶ δὲν ἤρχισαν ἢ διεκόπησαν παρὰ τὴν ἐπίμονον ἐπιθυμίαν ὁρισμένων ἐκ τῆς ἑτέρας πλευρᾶς, καὶ τοῦτο ἐκ λόγων ἐσωτερικῶν καὶ prestige, ἕνεκα τοῦ ὑπ’ αὐτῶν διενεργουμένου προσηλυτισμοῦ εἰς χώρας Ὀρθοδόξους. Γίνεται δὲ τοῦτο ἀφ’ ἑνὸς διότι καὶ ἕτεραι Ἐκκλησίαι "καλλιεργοῦσιν"αὐτούς, ἀφ’ ἑτέρου δὲ διότι ὡρισμέναι ἐξ αὐτῶν διαθέτουν μεγάλην οἰκονομικήν, πολιτικήν, ἐνθουσιαστικὴν καὶ ἱεραποστολικὴν ἰσχύν, τ.ἔ. χάριν ἀποφυγῆς τῆς ἀπομονώσεως. 
Ἡ ἰσχυρὰ ἀνάπτυξις τῶν νέων κινήσεων καταδεικνύει πάντως τὸ ἀσύστατον τῆς ἀπόψεως, ὅτι ἡ παγκοσμίως διαδεδομένη ἐκκοσμίκευσις ὡδήγησεν εἰς τὴν ἀπώλειαν τῶν θρησκειῶν, ἢ τοὐλάχιστον εἰς τὴν συρρίκνωσίν τινων καὶ ἄνθησιν ἑτέρων. Συνέπεια δὲ αὐτῆς τυγχάνει ἡ ἀσάφεια πλέον τοῦ σκοποῦ τῆς οἰκουμένης. 
Καὶ ἐὰν ἡ προσπάθεια ἑνότητος τῶν Χριστιανῶν γίνεται μετὰ τὴν Β΄ Βατικανὴν εἰς τὴν Ρ/Καθολικὴν Ἐκκλησίαν, εἰς τοὺς Προτεστάντας ὑπάρχει σήμερον μᾶλλον μία ἀμοιβαία ἀναγνώρισις αὐτῶν ὡς διαφορετικῶν "Ἐκκλησιῶν". Ὡρισμένοι μάλιστα Ρ/Καθολικοὶ (Koch, Eckholt), θεωροῦν τὰς κινήσεις αὐτὰς ὡς μίαν τετάρτην βασικὴν μορφὴν τοῦ Χριστιανισμοῦ! Ὡδήγησαν δὲ πρὸς μίαν "πεντηκοστιανοποίησιν"τῶν ἀρχαίων Ἐκκλησιῶν. Οὕτω εἰς τὴν Ἀφρικὴν π.χ. εἰσήχθησαν εἰς τὰς λειτουργίας χαρισματικὰ στοιχεῖα. Αἱ τρεῖς μάλιστα αὐταὶ "Ἐκκλησίαι"ἀριθμοῦν περὶ τὰ 400 ἑκατομμύρια πιστῶν! Ἐν ὄψει δὲ τῆς μεταστροφῆς αὐτῆς τῶν πιστῶν, ἀπαιτεῖται ἀναμφιβόλως αὐστηρὰ αὐτοκριτικὴ καὶ περίσκεψις. 
Καὶ θὰ ἠδύνατό τις νὰ ἀναφέρει ὡς αἰτίας, πλὴν τῶν ἠθικῶν καὶ οἰκονομικῶν σκανδάλων καὶ ἄλλων δυσχερῶν προβλημάτων τῶν παραδοσιακῶν Ἐκκλησιῶν, τὴν ἔλλειψιν ἱερέων ἰδιαιτέρως εἰς τὴν Ρ/Καθολικὴν Λατινικὴν Ἀμερικήν, τὴν "πεφιλημένην"γείτονα καὶ ὄχι μόνον. Ἐξ ἑτέρου ὡς παραδοσιακαὶ Ἐκκλησίαι φαίνονται νὰ μὴν εὑρίσκουν μίαν ὀρθὴν ἀπάντησιν εἰς τὴν δυσχερῆ βιοτικὴν κατάστασιν πολλῶν μεταναστῶν καὶ τοῦ πληθυσμοῦ τῆς ὑπαίθρου, ὁ ὁποῖος μετώκησεν εἰς τὰς πόλεις. 
Ἀντιθέτως αἱ Εὐαγγελικαλικαὶ καὶ Πεντηκοστιαναὶ Ἐκκλησίαι προσφέρουν ἓν ἰσχυρὸν αἴσθημα κοινωνίας καὶ οἰκογενείας.Εἰς χώρας ἄνευ κοινωνικῆς προνοίας παρέχουν ἰατρικὰς προσφοράς, αἱ ὁποῖαι διὰ πολλοὺς τυγχάνουν ἀπροσπέλαστοι. Ἀλλὰ καὶ αἱ Ὀρθόδοξοι, λόγῳ τῆς κρίσεως, προσφέρουν τροφὴν καὶ βοήθειαν εἰς τοὺς πένητας, ἀνεξαρτήτως φυλῆς καὶ θρησκεύματος.
Ταυτοχρόνως αἱ νέαι Ἐκκλησίαι ὑπόσχονται εὐτυχίαν ὄχι πρῶτον εἰς τὸ ὑπερπέραν, ἀλλὰ εἰδικὴν εὐμάρειαν ἤδη ἐν τῷ παρόντι–ἓν ἰδιαίτερον χαρακτηριστικὸν τῆς ὑλιστικῆς ἐποχῆς μας–. Εἰς τὰς ἐκκλησιαστικὰς δὲ κοινότητας, αἱ ὁποῖαι ἐνεργῶς ὑποστηρίζουν τὸν ὑλικὸν πλοῦτον, ἐνισχύεται ἡ ὑπεύθυνος δραστηριότης ἰδιαιτέρως τῶν γυναικῶν. Αὕται δὲ χαίρονται π.χ. εἰς τὴν Ἀφρικήν, ὅταν εὑρίσκουν ἄνδρας εἰς τὰς Πεντηκοστιανὰς Ἐκκλησίας, οἱ ὁποῖοι δὲν καταθέτουν τὰ χρήματά των εἰς τὸ ποτὸν ἢ τὰ τυχηρὰ παιχνίδια, ἀλλὰ εἰς τὴν εὐτυχίαν τῆς οἰκογενείας των. Καὶ ἐὰν ἄνθρωποι ἐξ ἰδίων "καταφεύγουν"πρὸς τὰς νέας "Ἐκκλησίας", τοῦτο σχετίζεται καὶ πρὸς τὴν θρησκευτικὴν ἐλευθερίαν, ἔστω καὶ ἂν ἡ μετάβασις αὕτη ἀπὸ τῆς νομίμου ἱεραποστολῆς πρὸς τὸν ἀπορριπτόμενον προσηλυτισμὸν τυγχάνει ρευστή. Διὰ τοῦτο τοὐλάχιστον πρὸς τροχοπέδησιν τῆς μεταβάσεως αὐτῆς αἱ παραδοσιακαὶ Ἐκκλησίαι ὀφείλουν, μεταξὺ ἄλλων, νὰ κινηθοῦν ἐντονώτερον πρὸς τὴν πραγματικότητα τῆς ζωῆς, καὶ νὰ παράσχουν εἰς τὰς γυναῖκας καὶ τοὺς λαϊκοὺς ἕνα σημαντικότερον ρόλον2
____________________ 
1- Πρακτικοὶ τρόποι ποιμαντικῆς, κοινωνικῆς καὶ νομικῆς ἀντιμετώπισης τῶν λατρειῶν–αἱρέσεων, ΣΤ΄ Συνάντηση Διορθοδόξου Δικτύου Πρωτοβουλιῶν μελέτης θρησκειῶν καὶ καταστροφικῶν λατρειῶν 19-22.9.2013. Ἱ. Μ. Ἁγ. Γεωργίου Χατζηδήμοβο, Βουλγαρία. 
2- B. Gabbe, "Was machen wir falsch?", Publik-Forum ἀρ. 8 (2013) 23-24.

ΟΙ "ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΙ ΚΡΗΜΝΟΙ"ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΟΥ ΠΟΠΟΒΙΤΣ

$
0
0

Δημήτρης Μπαλτᾶς 
Ὁσίου Ἰουστίνου Πόποβιτς, Φιλοσοφικοί κρημνοί,μετ. Ἀ. Στογιάννοβιτς, Ἀ. Γιέβτιτς, Ἱερά Μονή Χιλανδαρίου, Ἅγιον Ὄρος 2012, σελ. 315 
Γραμμένο «μεταξύ τῶν δύο παγκοσμίων πολέμων» (σ. 15, σημ. 2) ἀλλά ἐκδοθέν «γιά πρώτη φορά τό 1957 στή Γερμανία» (σ. 313) τό βιβλίο αὐτό τοῦ Ὁσίου Ἰουστίνου Πόποβιτς εἶναι ἐξαιρετικῶς ἐνδιαφέρον. Βεβαίως, γιά τήν ἀκρίβεια, πέντε ἀπό τά δοκίμια τοῦ βιβλίου εἶχαν περιληφθεῖ παλαιότερα στήν ἑλληνική στόν τόμο Ἄνθρωπος καί Θεάνθρωπος (Ἀθῆναι 1969). 
Γενικῶς τό βιβλίο εἶναι μία συλλογή κειμένων τά ὁποῖα πραγματεύονται τό ζήτημα «ἄνθρωπος»,ὁ ὁποῖος ἔχει καταστῆ «μέτρο ὅλων τῶν πραγμάτων», ὁρατῶν καί ἀοράτων» (σ. 33). Ὁ συγγραφέας προσεγγίζει κριτικά τόν εὐρωπαϊκό οὑμανισμό (βλ. ἐνδεικτικῶς σ. 33, σ. 35, σ. 69, σ. 220, σσ. 230-232), ἐπισημαίνοντας ὅτι «ἡ ἀναρχία καί ὁ μηδενισμός εἶναι ἀποκαλυπτικές φάσεις τῆς εὐρωπαϊκῆς οὑμανιστικῆς προόδου» (σ. 57). 
Ἕνα δεύτερο βασικό ζήτημα τοῦ βιβλίου πού παρουσιάζω, εἶναι τό ζήτημα «θάνατος», ὁ ὁποῖος εἶναι «ἡ ἔσχατη πραγματικότητα.Ὅλοι εἴμαστε μολυσμένοι μέ τό θάνατο, ὅλοι χωρίς ἐξαίρεση» (σ. 37). Καί διερωτᾶται ὁ συγγραφέας: «Δύναται (ἐνν. νά νικήσει τόν θάνατο) ἡ ἐπιστήμη, ἡ φιλοσοφία, ὁ πολιτισμός ἤ κάποια θρησκεία;» (σ. 40). Στήν ἀπάντηση στήν ὁποία ἀφιερώνει πολλές σελίδες (λ.χ. σ. 51, σ. 159, σ. 238) ὁ Ὅσιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς διδάσκει ὅτι μοναδικός νικητής τοῦ θανάτου εἶναι ὁ Θεάνθρωπος Χριστός. Ἔτσι γιά τόν συγγραφέα, πού ἀσφαλῶς ἀκολουθεῖ τήν μακραίωνα Πατερική παράδοση, ἡ Ἀνάσταση «εἶναι ἡ γιορτή μέ τήν ὁποία γιορτάζουμε ἐκεῖνο τό ἀθάνατο καί αἰώνιο μέσα στόν ἄνθρωπο» (σ. 237). 
Ἐκ πρώτης ὄψεως ὁρισμένες διατυπώσεις τοῦ Ὅσίου Ἰουστίνου (λ.χ. ἡ ἀπορριπτική διάθεση τῆς «προόδου, τῆς κουλτούρας, τοῦ πολιτισμοῦ» [σ.42]) ἴσως προκαλέσουν τήν ἀρνητική ἔκπληξη τοῦ συγχρόνου ἀναγνώστη. Ἀλλά μέ μία προσεκτικότερη ἀνάγνωση θά γίνει σαφές ὅτι ὁ σ. δέν ἀπορρίπτει τίς ἀναφερθεῖσες ἀξίες γενικῶς παρά μόνον ὅταν ὁ ἄνθρωπος τίς ἀπολυτοποιήσει, ἐγκαθιδρύοντας ἔτσι ἕνα εἶδος «πολιτισμένης εἰδωλολατρίας» (σ. 53). Συναφῶς θά προστεθεῖ ἡ ἄποψη τοῦ συγγραφέως ὅτι «ἡ Εὐρώπη δέν πάσχει ἀπό τόν ἀθεϊσμό ἀλλά ἀπό τόν πολυθεϊσμό· δέν πάσχει ἀπό τήν ἔλλειψη τῶν θεῶν ἀλλά ἀπό ὑπερβολικά πολλούς θεούς» (σ. 222). 
Ἐκτός ἀπό τά ἀναφερθέντα, ἐνδιαφέρουσες εἶναι, νομίζω, οἱ προσεγγίσεις τοῦ Ἰουστίνου Πόποβιτς στό ἔργο τοῦ Ντοστογιέφσκι τόν ὁποῖο μάλιστα θεωρεῖ ὡς «προφήτη, ἀπόστολο, μάρτυρα, ποιητή καί φιλόσοφο» (σ. 192) καί στήν λεγόμενη «ρωσσική ψυχή» (σ. 210 κἑξ). 
Εἶναι βέβαιο ὅτι στό παρόν βιβλίο ὁ Ὅσιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς ὁμιλεῖ ὡς θεολόγος καί φιλόσοφος (μάλιστα γνωρίζοντας καλά τήν εὐρωπαϊκή φιλοσοφία τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ.) ἀλλά μέ ἕνα λόγο ποιητικό, ὅπως ἀκριβέστατα ἐπισημαίνει (σ. 314) ὁ ἀρχιεπ. Μαυροβονίου Ἀμφιλόχιος. Εἶναι λοιπόν χαρακτηριστική ἡ χρήση πολλῶν ποιητικῶν διατυπώσεων πού χρησιμοποιεῖ ὁ Ὅσιος Ἰουστῖνος γιά νά ἐκφράσει τήν θεολογική ἀλήθεια. 
Ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ, τέλος, καί μία παρατήρηση πού ἀφορᾶ στήν ἐπιμέλεια τοῦ τόμου. Εἶναι βέβαιο ὅτι ἡ μεταφραστική ἐργασία ὑπῆρξε ἀρκετά ἐπίπονη. Νομίζω πάντως (χωρίς νά γνωρίζω τήν σερβική) ὅτι ἡ κατά λέξη, ὅπως φαίνεται, μετάφραση ἑνός ποιητικά διατυπωμένου θεολογικοῦ κειμένου ὁδηγεῖ σέ ὁρισμένες μεταφραστικές ἀστοχίες. Ἐξ ἄλλου, ἐάν ὑπῆρχε ποτέ ἡ σκέψη γιά μία δεύτερη ἔκδοση τοῦ παρόντος βιβλίου, θά ἔπρεπε νά διορθωθοῦν τά δεκάδες τυπογραφικά λάθη (κυρίως ὀρθογραφικά, ἀσυνταξίες) πού μπορεῖ νά ἐπισημάνει κανείς στήν παροῦσα ἔκδοση.

Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ (ΒΙΝΤΕΟ)

$
0
0

Το απόγευμα της Τετάρτης, 15 Ιανουαρίου 2014, πραγματοποιήθηκε η εναρκτήρια Ημερίδα του Ιδρύματος Ποιμαντικής Επιμορφώσεως της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, στο πλαίσιο της Πράξης «Προγράμματα Δια Βίου Εκπαίδευσης για την Ανάπτυξη των Κοινωνικών Δεξιοτήτων των Κληρικών και των Λαϊκών Στελεχών της Εκκλησίας».
Σ'αυτήν την εκδήλωση, μίλησε καιο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος,ο οποίος ανέπτυξε ουσιαστικούς προβληματισμούς και αλήθειες γύρω από τη σύγχρονη ποιμαντική. 
Γι'αυτό παραθέτουμε το σχετικό βίντεο από το διαδικτυακό κανάλι intv το οποίο κάλυψε ολόκληρη την εκδήλωση, και μπορείτε να την δείτε εδώ

ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΔΙΚΗ...

$
0
0

Ποικίλες αντιδράσεις έχει προκαλέσει η καταδίκη του "Γέροντα Παστίτσιου" (Φίλιππου Λοϊζου) σε 10 μήνες φυλάκιση με τριετή αναστολή.  
Για παράδειγμα: 
- Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Παπαδημούλης  έγραψε στον προσωπικό του λογαριασμό στο twitter: «Ο ΣΥΡΙΖΑ επιδιώκει το συνταγματικό διαχωρισμό των ρόλων Κράτους και Εκκλησίας», συμπληρώνοντας πως «η καταδίκη του "γέροντα Παστίτσιου", δείχνει κρατικό αναχρονισμό».  
- Ο δημοσιογράφος Νίκος Κραουνάκης σε σημερινό του άρθροαναρωτιέται: Μαζί με τον «Παστίτσιο» γιατί δεν διώκεται και ο Σεραφείμ;Και εννοεί, φυσικά, τον Μητροπολίτη Πειραιώς Σεραφείμ, τον οποίο κατηγορεί για τα αναθέματα που εξαπέλυσε την Κυριακή της Ορθοδοξίας του 2012, σημειώνοντας χαρακτηριστικά: "...το ψευδές, προσβλητικό και αντικανονικό τελετουργικό που λαμβάνει χώρα συχνά στη Μητρόπολη Πειραιά είναι ο ορισμός της «κατ'εξακολούθηση καθύβρισης θρησκεύματος»….". 
Όμως ο συντάκτης έχει μείνει λίγο ...πίσω. Ο Μητροπολίτης Πειραιώς δεν εκφώνησε τα αναθέματα την Κυριακή της Ορθοδοξίας του 2013. Τα ...προσπέρασε... 
Φέτος, όμως, ετοιμάζεται να γιορτάσει - μόνος του! - την "8η και την 9η Οικουμενική Σύνοδο". Χωρίς την έγκριση της Εκκλησίας της Ελλάδος. Κι αυτό είναι ένα μεγάλο ζήτημα, που χρήζει ειδικής αντιμετώπισης, τόσο από την Εκκλησία, όσο και από τον θεολογικό κόσμο. Μέχρι τώρα δεν έχει υπάρξει η παραμικρή αντίδραση. 
- Ας σημειώσουμε, τέλος, ότι για άλλη μια φορά το Γραφείο Αιρέσεων της Μητροπόλεως Πειραιώς επιτίθεται στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, με αφορμή την προσφώνησή Του στην αντιπροσωπεία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας κατά την Θρονική γιορτή του Οικουμενικού Πατριαρχείου (30-11-2013). Το σχετικό κείμενο έχει δει το φως της δημοσιότητας αρκετές μέρες, αλλά σήμερα αναδημοσιεύεται πανηγυρικά και στην ακροδεξιά εφημερίδαΕλεύθερη Ώρα, με τον τίτλο: "Μητρόπολη Πειραιώς για Βαρθολομαίο: Ο Παναγιώτατος χρησιμοποιεί οικουμενιστική ιδεολογία και γλώσσα".Ο νοών νοείτω...
Π.Α.Α.

Ο ΑΡΧΩΝ ΦΑΡΙΣΑΪΣΜΟΣ

$
0
0
Ο ποιητής Παντελής Μπουκάλας

ΤουΠαντελή Μπουκάλα 
Δεκάμηνη φυλάκιση στον σατιρικώς αυτοονομασθέντα «Πατέρα Παστίτσιο» για «εξύβριση των Θείων»; Μα και με το ένα εκατομμυριοστό του πάθους της Ιεράς Εξέτασης αν δουλεύαμε, θα φυλακίζαμε τους δέκα στους δέκα Ελληνες, και τα παιδάρια μαζί, θα κλεινόμασταν μαζί τους κι εμείς, θα πετάγαμε τα κλειδιά και θ’ αρχίζαμε να βριζόμαστε χωρίς άλλο φόβο. Διότι οι δέκα στους δέκα Ελληνες, και οι ιερωμένοι, εξυβρίζουμε παντοιοτρόπως τα Θεία, το όνομα και πρωτίστως το πνεύμα τους. Κάθε μέρα. Και όχι μία φορά. 
Υπερβολικό; Μάλλον δεν είναι. Ας το δούμε συγκεκριμένα. Η δίωξη του κ. Φίλιππου Λοΐζου, για τη σελίδα του «Γέρων Παστίτσιος» στο φέισμπουκ, ασκήθηκε κατόπιν ερωτήσεως στη Βουλή του προφυλακισμένου βουλευτή της (δωδεκαθεϊστικά χριστιανικής) «Χ.Α.»κ. Χρήστου Παππά, που υποστήριξε ότι ο «Παστίτσιος» «υβρίζει, ειρωνεύεται και προσπαθεί να ευτελίσει την ιερή μορφή της Ελληνορθοδοξίας, τον γέροντα Παΐσιο». Δεν ξέρω πόσο εύκολο είναι να αναγορευτεί κανείς «ιερή μορφή της Ελληνορθοδοξίας», δεν είναι πάντως δουλειά κανενός βουλευτή αυτό. Υπάρχει η επίσημη Εκκλησία, ο Αρχιεπίσκοπος, ο Οικουμενικός Πατριάρχης. Αυτοί αποφασίζουν. Οχι η τηλεόραση, οι έμποροι «προφητειών» του Αγιορείτη και οι λοιποί φαρισαίοι. Και δεν θυμάμαι να συμπεριελήφθη στο αγιολόγιο ο γέροντας. Ούτε γνωρίζω αν είναι τόσο εύκολος ο εξαγιασμός ή η ιεροποίηση κάποιου που πολέμησε στον Εμφύλιο μόλις χθες, και μάλιστα και από την πρώτη γραμμή. 
Από την άλλη, ο κ. βουλευτής ανήκει σε όσους μισούν όχι μόνο τους ξένους αλλά και τα 9/10 των Ελλήνων που δεν έχουν χρυσαυγίτικες ιδέες. Και αυτό, ναι, συνιστά βαρύτατη εξύβριση των Θείων, της ουσίας τους. Διότι ακόμα κι αν ξεχάσουμε όσα είπε ο Χριστός, ένας ξένος, υπέρ των ξένων, κήρυξε και τα εξής: «Εγώ δε λέγω υμίν, αγαπάτε τους εχθρούς υμών, ευλογείτε τους καταρωμένους υμάς, καλώς ποιείτε τοις μισούσιν υμάς και προσεύχεσθε υπέρ των επηρεαζόντων υμάς και διωκόντων υμάς». Αλλά πού να τα ξέρει, να τα θυμάται ή να τα τηρεί αυτά κάθε Παππάς, όταν τα παραβλέπουν συχνά πυκνά οι ίδιοι οι παπάδες. Και οι επίσκοποι επίσης. Ο γέρων Παΐσιος σίγουρα θα τα γνώριζε. Κι αν ήταν όντως ό,τι λένε οι πιστοί του και ζούσε σήμερα, θα κατέθετε ως μάρτυρας υπεράσπισης του «επηρεάζοντος αυτόν» Παστιτσίου.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΗΚΕ ΣΗΜΕΡΑ Ο ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΣ ΤΟΜΟΣ "ΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ"

$
0
0
Κείμενο - φωτογραφίες: Ιδιωτική Οδός
Από τις εκδόσεις Αρμός κυκλοφορήθηκε ο συλλογικός τόμος με τίτλο: ΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ και υπότιτλο: Ο διάλογος και η κριτική για το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών στα Θρησκευτικά Δημοτικού και Γυμνασίου, σε επιμέλεια Σταύρου Γιαγκάζογλου, Αθανασίου Νευροκοπλή και Γεωργίου Στριλιγκά. 
Η παρουσίαση αυτού του συλλογικού τόμου έγινε σήμερα Σάββατο 18 Ιανουαρίου 2014, ώρα 12 το μεσημέρι στο Βιβλιοπωλείο των ΕκδόσεωνΑρμόςστο κέντρο της Αθήνας. 
Για το βιβλίο μίλησανοι: π. Αντώνιος Καλλιγέρης, Θεολόγος εκπαιδευτικός, Κωνσταντίνος Δεληκωσταντής, Καθ. Θεολογικής Σχολής ΕΚΠΑ, Γιώργος Σωτηρέλης, Καθ. Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ, Γιώργος Καλαντζής, Γεν. Γραμματέας Θρησκευμάτων του ΥΠΑΙΘ και Νίκος Ξυδάκης, Αρχισυντάκτης της Εφημερίδας «Η Καθημερινή».
Την εκδήλωση άνοιξε ο θεολόγος Σταύρος Γιαγκάζογλου, Σύμβουλος του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και πρωτεργάτης της εκπόνησης του νέου ΠΣ.

Να σημειώσουμε ότι στον συλλογικό αυτό τόμο (514 σελ.) αποτυπώνονται οι βασικοί άξονες του νέου Προγράμματος Σπουδών στα Θρησκευτικά Δημοτικού και Γυμνασίου, οι κύριες όψεις του διαλόγου και των αντιδράσεων που προκάλεσε, η συζήτηση και η ανοικτή διαβούλευση στο πλαίσιο της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, οι θέσεις των Θεολογικών Σχολών για το μάθημα των Θρησκευτικών, καθώς και ο γενικότερος διάλογος για τη φυσιογνωμία και τα προβλήματα της θρησκευτικής εκπαίδευσης στη χώρα μας. 
Τα κείμενα που δημοσιεύονται ανήκουν σε όλες τις πλευρές αλλά εμφανίζουν ως κοινό χαρακτηριστικό τη νηφαλιότητα και τη συνειδητή προσπάθεια συμβολής και σύνθεσης. Σε μια δύσκολη και ρευστή εποχή, στο μεταίχμιο της κρίσης, πρόσωπα και φορείς εκφράζουν τις θέσεις τους για τα Θρησκευτικά στο σύγχρονο σχολείο, ανοίγοντας έναν γόνιμο και δημιουργικό διάλογο, οι ποικίλες πτυχές του οποίου καταγράφουν τη ζωντανή πορεία ανανέωσης του μαθήματος των Θρησκευτικών στην ελληνική εκπαίδευση. 
Σταθερή επιδίωξη του νέου ΠΣ είναι η υπέρβαση της διελκυστίνδας μεταξύ του κατηχητικού και του θρησκειολογικού προτύπου.Το Μάθημα των Θρη σκευτικών συνιστά γνωριμία με τα μορφωτικά αγαθά, τις αξίες και τον πολιτισμό που διαμόρφωσε ο Χριστιανισμός και ιδιαίτερα η Ορθόδοξη Παράδοση, ενώ παράλληλα διδάσκει στοιχεία από τις δύο άλλες χριστιανικές παραδόσεις της Ευρώπης, καθώς και στοιχεία για ορισμένες από τις μεγάλες θρησκευτικές παραδόσεις που ενδιαφέρουν ιδιαίτερα την ελληνική κοινωνία. Ακόμη, τα κοινωνικά και υπαρξιακά προβλήματα του ανθρώπου προσεγ γίζονται με πνεύμα διαλόγου, ελευθερίας και καταλλαγής, χωρίς ομολογιακή εμμονή, κατηχητισμό, φανατισμό ή μισαλλοδοξία.

Με άλλα λόγια, το σύγ χρονο μάθημα των Θρησκευτικών βοηθά στην κατανόηση της παράδοσης και εκφράζει τον θρησκευτικό πολιτισμό μας με σεβασμό προς κάθε ετε ρότητα. Στο πλαίσιο της αποδοχής του πλουραλισμού και της διαπολιτισμικής προσέγγισης ως αφετηρίας για οποιαδήποτε σοβαρή εκπαιδευτική θεωρία και πρακτική, η θρησκευτική εκπαίδευση των μαθητών καλείται να διαδρα ματίσει σοβαρό ρόλο στη δυνατότητα των μαθητών να διαχειρίζονται υπεύ θυνα και δημιουργικά τον πλουραλισμό στη ζωή τους και τον διάλογο με τον «άλλον» και το «διαφορετικό».
Οι ομιλητές της εκδήλωσης ήταν εξαιρετικοί! Ο καθένας από την πλευρά του, με λόγο αληθινό και τεκμηριωμένο, φώτισε πτυχές του θέματος, απαραίτητες για την σε βάθος κατανόησή του.
Στη συζήτηση, που ακολούθησε, το λόγο πήρε και ο Μητροπολίτης Δημητριάδος Ιγνάτιος,ο οποίος εξ αρχής έχει στηρίξει ανάλογες πρωτοβουλίες, τασσόμενος υπέρ ενός ανοικτού και ουσιαστικού μαθήματος των Θρησκευτικών στις μέρες μας.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών είναι αναγκαίο για μια σύγχρονη εκπαιδευτική διαδικασία. Βρισκόμαστε στη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα, ο κόσμος γύρω μας αλλάζει ιλιγγιωδώς και ο βηματισμός της επιστήμης της θεολογίας, αλλά και της διδασκαλίας του μαθήματος των Θρησκευτικών, πρέπει να είναι ανάλογος. Δεν υπάρχει χρόνος για αναστολές και οπισθοχωρήσεις. Όπως είχε πειο μακαριστός Γέρων Χαλκηδόνος Μελίτων: 
"Υποκρινόμενοι την χθες, απουσιάζομεν από την σήμερον και η αύριον έρχεται άνευ ημών.... Η χθες παρήλθε προ πολλού, ούτε καν την σήμερον ζώμεν, μας προέλαβεν η μεθαύριον... η πέραν της αυτάρκους υποκρισίας αλήθεια, η απλή, η ευκολωτέρα αντιμετώπισις των προβλημάτων είναι να τα χλευάση και να τα κατακρίνη κανείς και να αντιπαρέλθη, όπως ο Ιερεύς και ο λευΐτης της Σαμαρειτικής παραβολής. Αλλά η πληγή είναι εδώ και κράζει". 
Η ανανέωση του μαθήματος των Θρησκευτικών στην κατεύθυνση ενός ανοικτού μαθήματος που να αφορά σε όλους τους μαθητές, είναι επιτακτική ανάγκη των καιρών. 
Ας ελπίσουμε ότι δεν θα αργήσει κι άλλο η εφαρμογή του Νέου Προγράμματος Σπουδών. 

Στην Πόλη μουσικοχορευτική παράσταση- αφιέρωμα στον ξεριζωμό του 1922 από το Café Aman Istanbul

$
0
0

ΔΥΟ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΘΕΑΤΕΣ ΑΠΟΘΕΩΣΑΝ ΤΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΗΜΑ Café Aman Istanbulκαι τους συνεργάτες του 
«ΨΥΧΗ» του «Café Aman l» ο Ίμβριος ψάλτης στο Πατριαρχείο ΣΤΕΛΙΟΣ ΜΠΕΡΜΠΕΡΗΣ 
Του ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΒΙΚΕΤΟΥ 
Αλησμόνητη θα μείνει στους δύο χιλιάδες θεατές της η μεγαλειώδης στην κυριολεξία συναυλία- μουσικοχορευτική παράσταση του μουσικού σχήματος «Café Aman Istanbul», του οποίου επικεφαλής είναι ο Ίμβριος μουσικός και μέλος του πατριαρχικού χορού, Στέλιος Μπερμπέρης. 
Η συναυλία – μουσικοχορευτική παράσταση, που δόθηκε το πρώτο Σάββατο του 2014, στο γνωστότατο «TIM Show Center» της Κωνσταντινούπολης, «μίλησε» στις ψυχές των θεατών και
«ξύπνησε» μνήμες από τον ξεριζωμό –Ελλήνων και Τούρκων- το 1922-23 από τις πατρογονικές εστίες και την ανταλλαγή των πληθυσμών. Ήταν ένα αφιέρωμα σε όλους εκείνους, που εξαναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τον τόπο που γεννήθηκαν και την ζωή τους. 
Με το μουσικό σχήμα «Café Aman Istanbul» συνέπραξαν η Αρετή Κετιμέ, το Ελληνικό Σωματείο Διάσωσης και Διάδοσης της Πολιτιστικής Κληρονομιάς «Οι Μωμόγεροι», με υπεύθυνο χορογραφιών τον Κώστα Αλεξανδρίδη, ο Δημήτρης Καρασαββίδης και ο Adem Ekiz. Στους χορούς της Τραπεζούντας συμμετείχαν ο Βασίλης Φωλίνας (καβάλι-τουλούμι) και ο Κώστας Καρασαββίδης (νταούλι). Κρητική λύρα έπαιξε η Δάφνη Μπιλιούση και λαούτο ο Γιώργος Βροντινάκης. 


Στο τέλος οι δύο χιλιάδες θεατές- στην συντριπτική πλειοψηφία τους Τούρκοι- αποθέωσαν τους συντελεστές της συναυλίας, τους οποίους επευφήμησαν, καταχειροκρότησαν και έραναν με άνθη. 
Η παράσταση άρχισε με το «Νανούρισμα της Σμυρνιάς Μάνας», το οποίο ερμήνευσε έξοχα με το σαντούρι και την χαρισματική φωνή της η πασίγνωστη Αρετή Κετιμέ, και ολοκληρώθηκε με το πολυαγαπημένο χασάπικο της Πόλης «Έχε γειά, πάντα γειά», που ερμήνευσαν ο Στέλιος Μπερμπέρης και η σύζυγος του Πελίν Σουέρ. 
Η συναυλία – μουσικοχορευτική παράσταση περιελάμβανε τις ακόλουθες ενότητες: 
Σμύρνη, Το Τελευταίο Βαλς στην Πόλη, Το Μοιρολόι της Τραπεζούντας, Η Θεσσαλονίκη της Προσφυγιάς, Η Κρήτη της Λεβεντιάς. 
Τα τραγούδια συνόδευαν χοροί και προβολή διαφανειών με παλιές φωτογραφίες από την Σμύρνη, την Πόλη, τον Πόντο, την Θεσσαλονίκη και την Κρήτη. Επίσης, ήταν εξαιρετική η ερμηνεία του Adem Ekiz, ο οποίος τραγούδησε και στο ποντιακό γλωσσικό ιδίωμα. 
Ξεχωριστή και άκρως συγκινητική στιγμή ήταν, ότανο Στέλιος Μπερμπέρης διάβασε στα τουρκικά και ελληνικά από τις αναμνήσεις της Αγγέλας Παπάζογλου, της Σμυρνιάς τραγουδίστριας, η οποία έφυγε από την Σμύρνη το 1922 και εγκαταστάθηκε στην Κοκκινιά, στην Αθήνα, το ακόλουθο απόσπασμα: 
«Όποιος με δει να τραγουδώ θαρρεί δεν έχω πόνο, μα εγώ με τα τραγούδια μου τον πόνο μου μερώνω. Όσο ήμουνα στην Σμύρνη τραγουδούσα , τώρα έχω την Σμύρνη μέσα στην καρδιά μου, όμως δεν φτάνει. Τι γινήκανε λοιπόν τα ονείρατα μας, Αθήνα και Περαία μου και γαλανή σημαία μου και βαποράκι του Μπουρνόβα και καρότσα της στεριάς; Για ποιά Αθήνα να νοσταλγείς, να τραγουδάς και να στενάζεις; Αλλά εγώ κουβεντιάζω με την θάλασσα και ξέρεις τι μου λέει; Μου λέει , αν θες να κρατηθείς ζωντανή , να μην ξεχνάς, είναι αμαρτία να ξεχνάς. Δεν ξεχνάω ότι στην Σμύρνη λέγαμε τον καϋμό μας τραγουδώντας , αλλά τον άλλο, τον μεγάλο μας τον καϋμό, δεν τον ξέραμε. Ξέρετε ποιός είναι ο μεγάλος ο καϋμός; Ο μεγάλος καϋμός είναι να χάνεσαι και να σε ρωτήσουνε "Τι θες να γένεις;¨ Εσύ να πεις: ¨Πάλι Ρωμιά… πάλι Σμυρνιά… πάλι Αγγελική Παπάζογλου… κι όταν ξαναπεθάνω, ξαναβάλτε μου πικροδάφνη στο στόμα για το (γ)ινάτι πούμουνα Ρωμιά, για το (γ)ινάτι πούμουνα Σμυρνιά"». 


Τον Στέλιο Μπερμπέρη, που είναι η «ψυχή» του «Café Aman Istanbul», τον γνώρισα το 2000 στο Πατριαρχείο. Προηγουμένως είχα γνωρίσει την αδελφή του Βούλα, η οποία είναι διευθύντρια του Δημοτικού Σχολείου στους Αγίους Θεοδώρους της Ίμβρου, το οποίο ξαναλειτούργησε για πρώτη φορά από το 1964 τον περασμένο Σεπτέμβριο. 
Ο Στέλιος γεννήθηκε το 1974. Τα καλοκαίρια τα περνούσε με τον παππού και την γιαγιά στην Ίμβρο. Σπούδασε οικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Πειραιά, αλλά η μουσική ήταν η μεγάλη του αγάπη. Έζησε επτά χρόνια στην Αθήνα, και διδάχτηκε πολλά για την ελληνική μουσική και λαογραφία δίπλα στην Δόμνα Σαμίου, με την οποία συνεργάστηκε στη δισκογραφία και σε ζωντανές εμφανίσεις. Μετά από προτροπή του Παναγιώτη Κουνάδη, ανέβηκε στα ρεμπέτικα πάλκα μαζί με τους Στέλιο Βαμβακάρη, Γιώργο Ξηντάρη, Μπάμπη Τσέρτο. Όταν τελείωσε τις σπουδές, επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη, συνάντησε τον ακορντεονίστα Μουαμέρ Κετεντζόγλου και εντάχτηκε στην ομάδα του. Κατά τη διάρκεια μιας συναυλίας τους, το 1999, είδε να χορεύει ένα κορίτσι, η Πελίν Σουέρ, η οποία το 2006 έγινε η σύντροφος της ζωής του. Μαζί απέκτησαν ένα χαριτωμένο γιο, τον Λεωνίδα. Η Πελίν, γεννήθηκε στην Νικομήδεια το 1978 και είναι πτυχιούχος του Istanbul Technical University Conservatory of Music και της Σχολής Καλών Τεχνών του Πέραν. Ακόμη, μελέτησε ελληνικούς χορούς στο Λύκειο Ελληνίδων Αθηνών και σπούδασε την ελληνική γλώσσα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. 
«Στην Ελλάδα ανακάλυψα ότι δεν είμαι Έλληνας με τη στενή δυτική έννοια του όρου. Παρόλο που διάλεξα την Ελληνική υπηκοότητα, παράλληλα αισθάνομαι ότι ανήκω στην Ανατολή. Οι εθνοφυλετικοί διαχωρισμοί καταστρέφουν τους ανθρώπους και δυστυχώς υπάρχουν σε κάποιο βαθμό και στην Ελλάδα»,μου είχε πει ο Στέλιος, όταν γίναμε φίλοι. 


Με καταγωγή από τους Αγίους Θεοδώρους, το χωριό του Οικουμενικού Πατριάρχη, ο Στέλιος δημιούργησε το 2002 με συμπατριώτες του το μοναδικό ιμβριακό σωματείο -το τελευταίο το είχανε κλείσει τη δεκαετία του 1950- στο νησί με σκοπό να συσπειρώσουν και να ενώσουν δυνάμεις για το καλό του πολύπαθου νησιού. 
Το 2009, με τη σύζυγο του Πελίν και φίλους μουσικούς, Ρωμιούς και Τούρκους, ίδρυσαν το σχήμα «Cafe Aman Istanbul» με έδρα την Πόλη και παίζουν ένα ρεπερτόριο από δημοτικά, λαϊκά, ρεμπέτικα και τουρκικά τραγούδια. Το 2011 κυκλοφόρησε η πρώτη τους δισκογραφική δουλειά στην Τουρκία από την ανεξάρτητη εταιρεία «KALAN» με τίτλο «Fasl-I Rembetiko», ενώ τα τελευταία δύο χρόνια δίνουν συναυλίες και παραστάσεις στην Πόλη, σε μεγάλες πόλεις της Τουρκίας, του εξωτερικού και στην Ελλάδα, όπου η μουσική δουλειά τους κυκλοφόρησε από την εταιρεία ΕΜΙ. Σύμφωνα με τον Στέλιο το ρεμπέτικο γεννήθηκε στην αιολική γη, δεν πρόλαβε να μεγαλώσει και χάθηκε όπου γης, γι’ αυτό και δεν υπήρξαν ποτέ φανατικοί του είδους οι Τούρκοι. «Το ευρύτερο τουρκικό κοινό ανακάλυψε τη μουσική αυτή, αλλά και το δράμα της Μικρασιατικής Καταστροφής, με αφορμή την ταινία του Φέρρη,“Το Ρεμπέτικο”, στα μέσα της δεκαετίας του ’90. Σήμερα, για πρώτη φορά υποστηρίζεται και παρουσιάζεται δισκογραφικά από εμάς.», σημειώνει. 
Ο Στέλιος Μπερμπέρης και η σύζυγος του είναι αυτή τη στιγμή οι σημαντικότεροι πρεσβευτές του ρεμπέτικου σε όλη την Τουρκία, γνωρίζοντας στο ευρύ κοινό κομμάτια μιας κληρονομιάς και κουλτούρας, που είχε ξεθωριάσει. Επίσης, ο Στέλιος Μπερμπέρης, ως βαθύς γνώστης της βυζαντινής και οθωμανικής μουσικής, είναι σύμβουλος της τουρκικής δισκογραφικής εταιρείας «KALAN».


Εκτός από τον Στέλιο Μπερμπέρη και την Πελίν Σουέρ, τα άλλα μέλη του μουσικού σχήματος «Cafe Aman Istanbul» είναι: Neyzen Özsarı (διπλό κοντραμπάσο), Ersin Killik (κρουστά), Δημήτρης Λάππας (μπουζούκι, τζουράς, μπαγλαμαδάκι, κιθάρα), Atalay Durmaz (βιολί, μαέστρος), Erdem Şentürk (ούτι), Serkan Mesut Halili (κανονάκι). Χορεύουν οι: Πέτρος Μάστορος, Χρυσοσκόνα Φουρτούνη, Ιωάννης Μάστορος, Ζωή Θεοχάρη, Μαρία - Νικολέτα Νικολοπούλου, Εμμανουήλ Αυγουλάς, Ιωάννα Πετσάλη.



Ο ΑΛΜΠΕΡ ΚΑΜΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ

$
0
0

Δημήτρης Μπαλτᾶς 
Ἀλμπέρ Καμύ, Ὁ καλλιτέχνης καί ἡ ἐποχή του.Ὁμιλίες στή Σουηδία, Ἐκδόσεις Καστανιώτη, Ἀθήνα 2011, σελ. 90 
Μέ ἀφορμή τήν συμπλήρωση 100 ἐτῶν ἀπό τήν γέννηση τοῦ Γάλλου λογοτέχνη Ἀλμπέρ Καμύ (1913-1960) θά ἀναφερθῶ στό παρόν σημείωμα στίς λιγότερο γνωστές «Ὁμιλίες» πού ὁ ἴδιος ἐξεφώνησε στήν Σουηδία, ὅταν ἐκλήθη νά παραλάβει τό βραβεῖο Νόμπελ, καί ὄχι στά περισσότερο γνωστά λογοτεχνικά ἔργα (λ.χ. Ἡ πανούκλα, Ὁ ξένος) ἤ δοκίμιά του (λ.χ. Ὁ μύθος τοῦ Σίσυφου, Ὁ ἐπαναστατημένος ἄνθρωπος). 
Οἱ δύο «Ὁμιλίες» πού παρουσιάζονται στόν παρόντα τόμο, ἐνδιαφέρουν κυρίως ἀπό τήν ἄποψη τῆς αἰσθητικῆς, καθ’ ὅσον πραγματεύονται τήν θέση τοῦ καλλιτέχνη καί τήν λειτουργία τῆς τέχνης στήν κοινωνία τῆς ἐποχῆς του. 
Ὁ καλλιτέχνης, γιά τόν Καμύ, ἔχει τήν ὑποχρέωση «νά ταχθεῖ στήν ὑπηρεσία τῆς ἐλευθερίας καί τῆς ἀλήθειας» (σ. 27), ἰδιαιτέρως μέσα σ’ ἕνα κόσμο «πού ἀπειλεῖται μέ διάσπαση, ὅπου οἱ μεγάλοι Ἱεροεξεταστές μας κινδυνεύουν νά ἑδραιώσουν γιά πάντα τά βασίλεια τοῦ θάνατου» (σ. 29). 
Ἐν συνεχείᾳ ὁ Καμύ ἰσχυρἰζεται ὅτι «δημιουργῶ, στίς μέρες μας, σημαίνει δημιουργῶ ἐπικινδύνως» (σ. 37). Αὐτή ἡ ἄποψη ἐξηγεῖται ἀπό τό γεγονός ὅτι, ὅταν ὁ Καμύ ἐξεφώνησε τίς δύο «Ὁμιλίες», εἶχαν ἤδη πραγματοποιηθεῖ ἐπιτυχῶς οἱ προσπάθειες ἀστυνόμευσης καί καθοδήγησης τῆς καλλιτεχνικῆς δημιουργίας στά τυραννικά καθεστῶτα τοῦ Χίτλερ καί τοῦ Στάλιν. 
Ἀπορρίπτει δέ ὁ Καμύ τήν παλαιότερη θεωρία «ἡ τέχνη γιά τήν τέχνη» πού κυριάρχησε ὡς γνωστόν ἀπό τίς ἀρχές τοῦ 19ου αἰ., ἐνῶ παράλληλα ἀντιμάχεται τήν «σύγχρονη ἐπιτήδευση ἤ ἀφαίρεση στήν τἐχνη» (σ. 45). 
Ὁ καλλιτέχνης, κατά τόν Καμύ, μπορεῖ νά εἶναι «στρατευμένος», ἀλλά θά πρέπει νά ἀρνηθεῖ νά συνταχθεῖ μέ τόν «τακτικό στρατό» (σ. 59). Δέν ὑπηρετεῖ, δηλαδή, μία συγκεκριμένη παράταξη, ἀλλά μόνον «τόν πόνο καί τήν ἐλευθερία τῶν ἀνθρώπων» (σ. 59). Ἀπό τῆς ἀπόψεως αὐτῆς, ὁ Καμύ θά ἀπορρίψει τήν θεωρία τοῦ «σοσιαλιστικοῦ ρεαλισμοῦ» (σσ. 50-53), ἡ ὁποία εἶχε κατ’ οὐσίαν ὡς σκοπό τόν περιορισμό τῆς ἐλευθερίας στήν τέχνη καί στήν λογοτεχνία (Ἐδῶ θυμίζω ὅτι ἡ ἐν λόγῳ θεωρία εἶχε προταθεῖ καί καθιερωθεῖ ἐπί Στάλιν κατά τό 1932). 
Ἐπειδή τά σύγχρονα τυραννικά καθεστῶτα πολεμοῦν τήν ἐλεύθερη δημιουργικότητα, ὁ Καμύ ἀποτιμᾶ ὅτι «εἶναι φυσικό ἡ τέχνη νά ἀποτελεῖ δηλωμένο ἐχθρό γιά κάθε μορφή καταπίεσης. Εἶναι ἀπολύτως φυσικό οἱ καλλιτέχνες καί οἱ διανοούμενοι νά εἶναι τά πρῶτα θύματα κάθε σύγχρονης τυραννίας, εἴτε προέρχεται ἀπό τή δεξιά εἴτε ἀπό τήν ἀριστερά» (σ. 61). Γιά τήν ἱστορία, θά σημειωθεῖ ὅτι ὁ Καμύ εἶχε ἀπομακρυνθεῖ ἀπό τό κομμουνιστικό κόμμα τῆς Γαλλίας κατά τό 1935 καί πρό τοῦ νά δεῖ τίς μαζικές ἐκκαθαρίσεις (μεταξύ ἄλλων καί λογοτεχνῶν καί καλλιτεχνῶν) τοῦ Στάλιν τό 1937.
Νομίζω ὅτι ὁ Καμύ στίς δύο «Ὁμιλίες» του μίλησε εἰλικρινά καί μέ μία διάθεση ἀντικειμενικῆς παρουσιάσεως τοῦ ρόλου τοῦ καλλιτέχνη καί τῆς Τέχνης. Ὑπερασπίζεται τόσο τήν ἐλευθερία στήν διαδικασία τῆς Τέχνης ὅσο καί τήν Τέχνη ὡς ἔκφραση τῆς ἀλήθειας.

ΣΤΟ INTV.GR Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

$
0
0

Δείτε, αγαπητοί συνοδίτες, στο διαδικτυακό κανάλι intv την εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 18 Ιανουαρίου στις εκδόσεις Αρμός, στο κέντρο της Αθήνας, με αφορμή την παρουσίαση του συλλογικού τόμου με τίτλο: ΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟκαι υπότιτλο: Ο διάλογος και η κριτική για το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών στα Θρησκευτικά Δημοτικού και Γυμνασίου, σε επιμέλεια Σταύρου Γιαγκάζογλου, Αθανασίου Νευροκοπλή και Γεωργίου Στριλιγκά. 
Για το βιβλίο μίλησαν οι: π. Αντώνιος Καλλιγέρης, Θεολόγος εκπαιδευτικός, Κωνσταντίνος Δεληκωσταντής, Καθ. Θεολογικής Σχολής ΕΚΠΑ, Γιώργος Σωτηρέλης, Καθ. Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ, Γιώργος Καλαντζής, Γεν. Γραμματέας Θρησκευμάτων του ΥΠΑΙΘ και Νίκος Ξυδάκης, Αρχισυντάκτης της Εφημερίδας «Η Καθημερινή». 
Την εκδήλωση άνοιξε ο θεολόγος Σταύρος Γιαγκάζογλου, Σύμβουλος του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και πρωτεργάτης της εκπόνησης του νέου ΠΣ, ενώ στη συζήτηση που ακολούθησε έλαβε τον λόγο και ο Μητροπολίτης Δημητριάδος Ιγνάτιος. 


Ο ΜΑΓΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΓΙΑ ΣΟΛΟ ΦΛΑΟΥΤΟ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΝΘΕΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ IWONA GLINKA

$
0
0
Η Iwona Glinka ανάμεσα στους συνθέτες Θεόδωρο Αντωνίου και Μιχάλη Τραυλό 

Κείμενο - φωτογραφίες: Ιδιωτική Οδός
Παρουσιάστηκε χθες βράδυ, Δευτέρα 20 Ιανουαρίου 2014, στην Αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός, το βιβλίο της φλαουτίστα Iwona Glinka, με τίτλο: "Εργογραφία για σόλο φλάουτο των Ελλήνων συνθετών: Σημειογραφία και Εκτέλεση". 
Η εκδήλωση ξεκίνησε με τον Καλλιτεχνικό διευθυντή του Φιλολογικού Συλλόγου ΠαρνασσόςΑντώνη Γιαμβριά, ο οποίος - πολύ σωστά - αφιέρωσε την ξεχωριστή μουσική βραδιά στον μεγάλο μαέστρο Κλαούντιο Αμπάντο που πέθανε το πρωί της 20ης Ιανουαρίου στην Μπολόνια. 
Ο Αντώνης Γιαμβριάς
Στη συνέχεια ο γνωστός μουσικογράφος - ερευνητής Θωμάς Ταμβάκος,ιδρυτής και "ψυχή"του Αρχείου Ελλήνων Μουσουργών, παρουσίασε εμπεριστατωμένα το βιβλίο της Iwona Glinka, υπογραμμίζοντας ότι σκοπός της εκδόσεως είναι η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας ενός συγκεκριμένου τομέα του ρεπερτορίου λόγιας μουσικής, των έργων για σόλο φλάουτο των Ελλήνων συνθετών τα οποία έχουν γραφεί από το 1958 έως το 2008, σε σχέση με την αντίστοιχη παραγωγή στο εξωτερικό. Ο Θωμάς Ταμβάκος προέβη σε καίριες παρατηρήσεις, σχετικά με το περιεχόμενο και τη δομή του βιβλίου (που είναι στην ουσία η διδακτορική διατριβή της Glinka), τους Έλληνες συνθέτες που ασχολήθηκαν και δεν ασχολήθηκαν με το φλάουτο ως σολιστικό όργανο, την συμβολή της Iwona Glinka στο ρεπερτόριο (αφού έχουν γραφτεί δεκάδες έργα ειδικά γι'αυτήν) και αναφέρθηκε στην εξέλιξη του φλάουτου ως σολιστικού οργάνου, ως "εργαλείου"δοκιμής και εφαρμογής των τεχνικών εκτέλεσης σε συνδυασμό με τις τεχνικές σύνθεσης. 
Τέλος, ο Θ. Ταμβάκος μίλησε για τα έργα και τους συνθέτες της συναυλίας που ακολούθησε. 
Η συγγραφέας του βιβλίου και σολίστ Iwona Glinka έπαιξε έργα για σόλο φλάουτο του Θ. Αντωνίου, του Γ. Ζερβού, του Γ. Ιωαννίδη, του Θ. Μικρούτσικου και του Μ. Τραυλού, τα οποία ερμήνευσε με δεξιοτεχνία και μουσικότητα.   
Ο μουσικογράφος Θωμάς Ταμβάκος
  Το πρόγραμμα της συναυλίας είχε ως εξής: 
- Θεόδωρος Αντωνίου (γενν. 1935) - Lament for Joseph (2000) για σόλο φλάουτο 
- Θεόδωρος Αντωνίου - Lament for Lukas (2009) για σόλο φλάουτο (πρώτη παρουσίαση) 
- Θεόδωρος Αντωνίου - Lament for Michelle (1988) για σόλο φλάουτο 
- Θάνος Μικρούτσικος (γενν. 1947) - A music story for a poor but brave girl (2004) για σόλο φλάουτο (πρώτη παρουσίαση) 
- Θεόδωρος Αντωνίου - On the top of a mountain or deserted island (2011) για σόλο φλάουτο
- Θεόδωρος Αντωνίου - Recitativo for flute solo (1996) 
- Γιώργος Ζερβός (γενν. 1947 ) - Χωροχρονία Ι (1988) για σόλο φλάουτο 
- Γιάννης Ιωαννίδης (γενν. 1930) - Fragmento II (1970) για σόλο φλάουτο 
- Μιχάλης Τραυλός (γενν. 1950) - Progressions (1983-2007) για σόλο φλάουτο (πρώτη παρουσίαση)
- Θεόδωρος Αντωνίου - Moto perpetuo for flute solo (2002) 
- Θάνος Μικρούτσικος - Ένας κόσμος χωρίς ταξιδιώτες (2007) για φλάουτο, άλτο φλάουτο και αφηγητή (πρώτη παρουσίαση) 
- Μιχάλης Τραυλός - The Castle of Kwidzyn (2013) για σόλο άλτο φλάουτο και video art (πρώτη παρουσίαση) 
- Μιχάλης Τραυλός - Forestbird Arias (2003) για ενισχυμένο φλάουτο και άλτο φλάουτο και video art (πρώτη παρουσίαση). 

Να σημειώσουμε εδώ και τα εξής: 
Το έργο «Ένας κόσμος χωρίς ταξιδιώτες» του Θ. Μικρούτσικου είναι σε ποίηση του Πατρινού ποιητή Γιώργου Κοζία και αφηγητής ήταν ο Δημήτρης Παπανικολάου. 
Το έργο με την Iwona Glinka στο φλάουτο και αφηγητή τον Δ. Παπανικολάου έχει ηχογραφηθεί και συμπεριληφθεί στην έκδοση ΠΕΝΤΕ ΚΕΙΜΕΝΑ ΜΕΤΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ (βιβλίο+cd) του Θάνου Μικρούτσικου (Εκδόσεις «Γαβριηλίδης»). 
Επίσης, ξεχωριστή στιγμή της βραδιάς ήταν τα έργα του Μιχάλη Τραυλού για φλάουτο και video art, που επιμελήθηκε ο ίδιος ο συνθέτης και ήταν πραγματικά ονειρικού περιεχομένου. 
Ευχόμαστε και ελπίζουμε η σπουδαία αυτή εργασία της I. Glinka πάνω στο ελληνικό ρεπερτόριο για σόλο φλάουτο, να τύχει της αποδοχής που πραγματικά τής αξίζει.

Frédéric Lenoir: Le Christ philosophe

$
0
0

Δημήτρης Μπαλτᾶς 
Frédéric Lenoir, Le Christ philosophe, Plon, 2007, σελ. 306 
Στό βιβλίο αὐτό ὁ Frédéric Lenoir, ἱστορικός τῶν θρησκειῶν καί διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ «Le Monde des religions», παρακολουθεῖ ἱστορικά καί κριτικά τήν ἱστορία τοῦ χριστιανισμοῦ μέχρι τόν 20ό αἰ.
Παραδέχεται ὁ σ. ὅτι ὁ τίτλος τοῦ βιβλίου του εἶναι «κάπως παράδοξος» (σ. 21), ὅπως καί ὁ ὅρος «χριστιανική φιλοσοφία» (ὁμοίως σ. 21), ὁ ὁποῖος πάντως χρησιμοποιήθηκε εὐρύτατα (καί χρησιμοποιεῖται ἀκόμη) στήν Ἱστορία τῆς δυτικῆς φιλοσοφίας.
Παράλλληλα ὁ σ. ἰσχυρίζεται ὅτι «ὁ Χριστός ἄνοιξε ἕνα νέο πνευματικό δρόμο», «ἐλευθερώνοντας τήν ἀνθρώπινη ὕπαρξη ἀπό τό βάρος τῶν παραδοσιακῶν θρησκειῶν» (σ. 25).
Σημειωτέον γενικῶς ὅτι τά κεφάλαια II καί V τοῦ βιβλίου ἔχουν ἕνα φιλοσοφικό περιεχόμενο, ἐνῶ τά κεφάλαια IV, VI καί VII περιέχουν κυρίως στοιχεῖα ἱστορικά. Ἡ βιβλιογραφία πού χρησιμοποιεῖ ὁ σ. σέ ὅλα τά κεφάλαια, εἶναι ἐξαιρετικῶς περιορισμένη.
Ἐκ τῶν ἀναφερθέντων κεφαλαίων στό δεύτερο, ἐπιγραφόμενο «Ἡ φιλοσοφία τοῦ Χριστοῦ», ἐπεξηγεῖ, τρόπον τινα, τόν τίτλο τοῦ βιβλίου. Ὁ σ. ἑρμηνεύει τόν θάνατο καί τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ ὡς «ἕνα πέρασμα σέ μία ἄλλη διάσταση τῆς ζωῆς» καί ὡς «τήν ἐλπίδα τῶν χριστιανῶν» (σ. 69) ἀντιστοίχως. Ἀναφέρεται δέ ἐκτενῶς (σσ. 74-94) ὁ Lenoir στήν ἠθική τοῦ Χριστοῦ (λ.χ. στήν ἀτομική ἐλευθερία, στήν χειραφέτηση τῆς γυναίκας, στήν κοινωνική δικαιοσύνη, στήν διάκριση τῶν ἐξουσιῶν, στήν θεωρία τῆς μή ἀντιστάσεως, ἀκόμη δέ καί στήν ἔννοια τοῦ προσώπου).
Ἀπό τά ἐνδιαφέροντα κεφάλαια τοῦ βιβλίου εἶναι τό ἐπιγραφόμενο «Ἀπό τόν χριστιανικό στόν ἄθεο οὑμανισμό».Διατείνεται ὁ Lenoir ὅτι «ὁ χριστιανικός οὑμανισμός βεβαιώνει τήν αὐτονομία τοῦ ἀτόμου» (σ. 173), καθ’ ὅσον ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά ἐπιλέξει μεταξύ τοῦ καλοῦ καί τοῦ κακοῦ, νά ζήσει σάν ἕνας ἄγγελος ἤ σάν ἕνας κτῆνος (σ. 172). Ἀντιθέτως, στό πλαίσιο τοῦ ἀθέου οὑμανισμοῦ ἡ θρησκεία θεωρεῖται «σάν ἕνα ἐμπόδιο στήν πραγματοποίηση τῆς αὐθεντικῆς ἀτομικῆς καί κοινωνικῆς προόδου» (σ. 188). Ἐν συνεχείᾳ ὁ σ. καταγράφει τήν κριτική τοῦ Φόϋερμπαχ, τοῦ Μάρξ καί τοῦ Φροϋντ. Νομίζω ὅτι τήν καλύτερη κριτική παρουσίαση τοῦ ἐν λόγῳ ζητήματος θά τήν βρεῖ ὁ ἀναγνώστης στό ἔργο «Le drame de l’ humanisme athée» (Oeuvres Completes τ. II, Παρίσι 2007) τοῦ H. de Lubac.
Γιά τούς μελετητές τῆς «νεωτερικότητας» καί τῆς λεγομένης «μετανεωτερικότητας» εἶναι χρήσιμες οἱ σελίδες πού ἀφοροῦν στήν ἰδέα τῆς προόδου (σσ. 200-206) καί στίς «χριστιανικές ρίζες τῆς Εὐρώπης» (σσ. 221- 231).


Ἐάν πράγματι οἱ «χριστιανικές Ἐκκλησίες ἔχουν χάσει τήν ἐπίδραση πού ἀσκοῦσαν στούς κοινωνίες ἀνά τούς αἰῶνες (σ. 239), αὐτό, κατά τόν συγγραφέα, δέν σημαίνει ὅτι οἱ ἀποδομητικές θεωρίες (λ.χ. τοῦ M. Onfray) ἔχουν νά προτείνουν κάτι στήν «θέση τοῦ Δεκαλόγου ἤ τῆς καντιανῆς ἠθικῆς» (σ. 263).
Τό βιβλίο τοῦ Fr. Lenoir ἀρχίζει μέ τόν «Μύθο τοῦ Μεγάλου Ἱεροεξεταστῆ» τοῦ Ντοστογιέφσκι καί ὁλοκληρώνεται μέ τήν ἀφήγηση τῆς συνάντησης τοῦ Χριστοῦ μέ τήν Σαμαρείτιδα.Οἱ δύο συναντήσεις δείχνουν, νομίζω, τήν ἀνατρεπτική διάσταση (πβ. σ. 299) τῶν λόγων τοῦ Χριστοῦ.
Παρά τίς ἀντιρρήσεις πού μπορεῖ νά διατυπώσει κανείς στά ἱστορικά (ἀκόμη καί στά φιλοσοφικά) ζητήματα, τό βιβλίο πού παρουσιάζω σήμερα, εἶναι ἐνδιαφέρον καί ἀπό μιᾶς ἀπόψεως ἐπίκαιρο. 
(Σημείωση. Τό βιβλίο τοῦ Fr. Lenoir ἔχει μεταφρασθεῖ καί στήν ἑλληνική: Ὁ Χριστός φιλόσοφος, μετ. Αἰμ. Βαλασιάδης, ἐκδ. Πόλις, Ἀθήνα 2010, σελ. 368).

ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗ ΝΥΧΤΑ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΟΛΗ ΑΥΤΙΑ...

$
0
0

Όταν χαμηλώνει το φως η Σαπφώ, ο Claude Debussy, ο Charles Baudelaire, ο Νίκος Εγγονόπουλος, ο Robert Schumann, ο Federico Garcia Lorca συνομιλούν κρυφά… Κι «η νύχτα που είναι όλη αυτιά»…ακούει. 
Ένα πρόγραμμα για τους πολλούς ήχους της νύχτας, τους διαφορετικούς ήχους της μουσικής, τους διαφορετικούς ήχους του ποιητικού λόγου. Ξεκινώντας με κομμάτια για πιάνο από τον Claude Debussy (Claire de lune), τα νυχτερινά του Frédéric Chopin ή τα Σκόρπια Φύλλα του Robert Schumann –και φτάνοντας σε Lieder, σε τραγούδια μελοποιημένης ποίησης των Schuber (Χειμωνιάτικο ταξίδι), Debussy (Nuit d’étoiles) και Κουρουπού (μελοποιήσεις της Σαπφούς, Σολωμού, Λόρκα). Ποιήματα με θεματικό άξονα τη Νύχτα από την ελληνική και διεθνή γραμματεία. Ξεκινώντας από την Σαπφώ και το Διονύσιο Σολωμό, περνώντας στον C. Baudelaire, τον W.Yeats, τον F.G Lorca και φτάνοντας στους Νίκο Εγγονόπουλο, Γιάννη Ρίτσο, Οδυσσέα Ελύτη και σε νεότερους ποιητές.
Μία ακόμη μουσική ποιητική βραδιά στοΊδρυμα Θεοχαράκη, αύριο Πέμπτη, 23 Ιανουαρίου 2014, στο πλαίσιο του κύκλου για την μελοποιημένη ποίηση, που επιμελείται η ποιήτρια Ιουλίτα Ηλιοπούλου. Συμπράττουν, λοιπόν, αύριο: 
Τραγούδι:Χριστίνα Γιαννακοπούλου 
Πιάνο:Θανάσης Αποστολόπουλος 
Απαγγελία:Ιουλίτα Ηλιοπούλου 

Το ενδιαφέρον πρόγραμμα έχει ως εξής:
 ♪ Γιώργος Κουρουπός –Διονύσιος Σολωμός,"Νύχτα γιομάτη θαύματα"
 ▫ Χάιδεψε τον ορίζοντα της νύχτας, Paul Eluard (μετάφραση Οδυσσέας Ελύτης)
♪ Robert Schumann: Mondnacht Op.39 No. 5
▫ Σαν δέσμη από τριαντάφυλλα, Κώστας Καρυωτάκης
♪ Franz Schubert: "Winterreise", Der Wegweiser No. 20
♪ Franz Schubert: "Winterreise", Frühlingstraum No. 11
▫ Ένα τραγούδι για το φεγγάρι, Νίκος Εγγονόπουλος
♪ Gabriel Fauré, Clair de lune Op. 46 No. 2
▫ Ένα τραγούδι για το φεγγάρι, Νίκος Εγγονόπουλος
♪ Frédéric Chopin, Nocturne op. 37 no 1 σε σολ ελάσσονα
▫ Τα δώρα της σελήνης, Charles Baudelaire
♪ Claude Debussy, "Nuit d'Etoiles"
▫ Κι όσα άστρα, Σαπφώ (απόδοση Οδυσσέας Ελύτης)
♪ Γιώργος Κουρουπός-Σαπφώ (απόδοση Οδυσσέας Ελύτης) "Μονάχη κι έρημη"
▫ Laterna magica, Ιουλίτα Ηλιοπούλου
♪ Gabriel Fauré, "Nocturne" op. 33 no 2 σε σι μείζονα
▫ Τη χαραυγή πέθανα, Federico Garcia Lorca (μετάφραση Άρης Δικταίος)
♪ Manuel De Falla, "Nana"
▫ Στο βραδινό άστρο, William Blake (μετάφραση Ανδρέας Αγγελάκης)
♪ Richard Strauss, "Die Nacht" Op.10, No. 3
Viewing all 5552 articles
Browse latest View live