Ιδιωτική Οδός

Ο Μητροπολίτης Καλαβρύτων κ. Αμβρόσιος
σε τοιχογραφία στον πρόναο της Μονής του Μ. Σπηλαίου

Ο Μητροπολίτης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας Αμβρόσιος καταδικάστηκε σε μια ποινή με αναστολή, επειδή προσέβαλε τους ομοφυλόφιλους με λόγια άλογα που εκσφενδόνισε.

Ποιος όμως θα τον καταδικάσει που εμπλέκει την Παναγία στο απίθανο σήριαλ της παραίτησής τουκαι με αυτόν τον τρόπο - όπως ο ίδιος τον δημοσιοποίησε - εμπαίζει την Παναγία;

π.α.α.

Η Βιβλιοθήκη του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης διοργανώνει Επιστημονική Ημερίδα με θέμα "Η λόγια (έντεχνη) μουσική δημιουργία των Ελλήνων και ελληνικής καταγωγής μουσουργών στα Βαλκάνια"την Τετάρτη 13 Φεβρουαρίου 2019 και ώρες 3-8 μ.μ. στις εγκαταστάσεις του Τμήματος στην Πανεπιστημιούπολη της Θέρμης Θεσσαλονίκης. Ομιλητές θα είναι οι:

- Θωμάς Ταμβάκος,ιδρυτής του Αρχείου Ελλήνων Μουσουργών Θωμά Ταμβάκου,

- Θανάσης Τρικούπης,πιανίστας, μουσικολόγος και μεταδιδάκτορας του ΕΚΠΑ,

- Γιώργος Σκαλλιέρος,αναπληρωτής καθηγητής του ΤΜΣ-ΑΠΘ και

- Άρης Μπαζμαδέλης,υπεύθυνος της Βιβλιοθήκης, των Συλλογών και των Αρχείων του ΤΜΣ-ΑΠΘ.
Στην Επιστημονική Ημερίδα θα συμμετέχουν επίσης το Μουσικό Εργαστήρι του Τμήματος Μουσικών Σπουδών υπό τη διεύθυνσης της Εριφύλης Δαμιανού, διδάσκουσας του Τμήματος και οι πιανίστες Άγγελος Ποιμενίδης και Αλέξανδρος Σιδηρόπουλος. Θα ερμηνευθούν έργα των Boris Papandopulo, Dinu Lipatti, Ion Hartulari, Βασιλείου Θεοφάνους, Grigore Ventura, Ioan Procopiu, Dimitrie Voreas, Marie Chefaliady-Taban και Calliope Zographos. Τα έργα προέρχονται από το Αρχείο Ελλήνων Μουσουργών Θωμά Ταμβάκου και παρουσιάζονται σε Α'εκτέλεση.

Στο Αρχείο Ελλήνων Μουσουργών Θωμά Ταμβάκου, που έχει ενοποιηθεί με το Αρχείο Ελληνικής Μουσικής του Γιώργου Κωνστάντζου, μουσικολόγου-ερευνητή, αποτυπώνεται η συνολική καταγραφή και τεκμηρίωση των καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων των 195 Ελλήνων και ελληνικής καταγωγής μουσουργών έντεχνης (λόγιας) μουσικής, που έζησαν σε ολόκληρη την περιφέρεια της βαλκανικής χερσονήσου, από τις αρχές του 17ου, έως και τον 20ό αι. Είναι καρπός πολυετούς, ενδελεχούς και κοπιώδους έρευνας της ερευνητικής ομάδας Κωνστάντζου-Ταμβάκου-Τρικούπη, που πραγματοποιήθηκε σε ολόκληρη τη βαλκανική χερσόνησο με τις σημερινές 10 κρατικές οντότητες. Ως γνωστόν το ελληνικό στοιχείο (ελληνόφωνο και βλαχόφωνο κυρίως) ήταν διάσπαρτο αλλά ισχυρό σε περισσότερες από 300 πόλεις και κοινότητες, από την Κροατία έως φυσικά τη δυτικά του Βοσπόρου Τουρκία με την Κωνσταντινούπολη. Με τη χρήση πολλών διαφανειών και επιλεγμένων οπτικών και ηχητικών παραδειγμάτων αλλά και με την παράθεση πληροφοριών καταδεικνύεται αυτή η ισχυρή μουσική και καλλιτεχνική παρουσία, ποσοτικά και ποιοτικά, της ομογένειας στις βαλκανικές χώρες. Παράλληλα, σε μικρή έκθεση στους χώρους του Τμήματος Μουσικών Σπουδών, θα παρουσιαστεί υλικό σχετικό με τη συνθετική δημιουργία Ελλήνων και ελληνικής καταγωγής μουσουργών των Βαλκανίων. Το υλικό που θα εκτεθεί προέρχεται κυρίως από τη συλλογή του Αρχείου Ελλήνων Μουσουργών Θωμά Ταμβάκου.

Την οργάνωση της Επιστημονικής Ημερίδας έχουν αναλάβει οι Σοφία Τσοπάνη, Γιώργος Σακαλλιέρος και Άρης Μπαζμαδέλης με τη στήριξη της Επιτροπής Ερευνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Αρχείου Ελλήνων Μουσουργών Θωμά Ταμβάκου.

Η σύνθεση "Marche Turque"για πιάνο (1895;) της ελληνικής καταγωγής συνθέτριας,
πιανίστριας και μουσικοπαιδαγωγού Μαρίας Κεφαλιάδη-Ταμπάν (1863-1932)
θα ερμηνευθεί στην επιστημονική ημερίδα για τη λόγια μουσική των Ελλήνων
και ελληνικής καταγωγής μουσουργών στα Βαλκάνια

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΧΡΗΣΤΙΔΗΣ (Κραϊόβα, 1875-μ.1935)
Ένας από τους 195 Έλληνες μουσουργούς στα Βαλκάνια, άγνωστος στην Ελλάδα.
Το εξώφυλλο του Presto rumeno για πιάνο, αφιερωμένο στον Έλληνα συμπατριώτη
και φίλο του και γνωστό τενόρο της εποχής Δημήτριο Κουταβά.

Διαβάστε μια σημαντικήσυνέντευξη τουΘωμά Ταμβάκου στην Τίνα Βαρουχάκηστο Μουσικό Διαδικτυακό Περιοδικό TAR.
Δείτε μια ομιλία του Θωμά Ταμβάκουγια τους Έλληνες μουσουργούς των Βαλκανίων, 17ος-20ος αι. στο blod.gr

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

Τρία σπουδαία έργα – από τα λιγότερο γνωστά - του Μάνου Χατζιδάκι παρουσιάστηκαν στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνήςστο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, στο πλαίσιο του Κύκλου Μάνος Χατζιδάκις: Τα Τραγούδια της αμαρτίας (1992), ο Κοινός βίος (1977) και οι Παίδες επί Κολωνώ (1977).

Τα Τραγούδια της αμαρτίας για φωνή και πιάνο ερμήνευσαν ο Πάρις Κιμιωνής (τραγούδι) και ο Τίτος Γουβέλης (πιάνο), ενώ τον Κοινό βίο και τους Παίδες επί Κολωνώ ερμήνευσαν ο Αλκίνοος Ιωαννίδης και δεκαμελές μουσικό σύνολο. Την καλλιτεχνική επιμέλεια των παραστάσεων είχε ο Γιώργος Χατζιδάκις, ενώ τη σκηνοθετική επιμέλεια ο Γιάννης Σκουρλέτης και η ομάδα του bijoux de kant. Συμμετείχαν, επίσης, φωνητικό σύνολο, περφόρμερ και χορευτές της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Ήταν μια σημαντική στιγμή του Κύκλου Μάνος Χατζιδάκις, καθώς μας αποκαλύφθηκαν τα έργα αυτά σε μια πλήρη, θα λέγαμε, μορφή – αν όχι και οριστική –, ιδιαιτέρως ο Κοινός βίος και οι Παίδες επί Κολωνώ, που τα γνωρίζαμε από ανολοκλήρωτες εκδοχές. Κι απ’ αυτή την άποψη είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι παρήχθη ένα σπουδαίο μουσικό υλικό, σε παρτιτούρες, που δεν υπήρχε.

Η αποκάλυψη της βραδιάς ήταν, σίγουρα, ο 23χρονος Πάρις Κιμιωνής,ο οποίος, σε αρμονική συνεργασία με τον έμπειρο πιανίστα Τίτο Γουβέλη, απέδωσε με μοναδικό τρόπο τα «Τραγούδια της αμαρτίας». Νομίζω πως κατατάσσεται αυτόματα στους «χατζιδακικούς» ερμηνευτές κι έχει να μας δώσει πολλά στο μέλλον. Το σύνολο που απέδωσε τα άλλα δύο έργα ήταν, επίσης, εξαιρετικό. Με πάθος λελογισμένο και μουσικότητα πλέρια. Ο Αλκίνοος Ιωαννίδης μέσα στο κλίμα.

Δεν μπορώ να πω ότι είμαι υπέρ της «εικονοποίησης» των συγκεκριμένων κύκλων τραγουδιών του Χατζιδάκι,όπως εκφράστηκε από την διαρκή παρουσία επί σκηνής των χορευτών. Ήταν διακριτική μεν – σε γενικές γραμμές – αλλά εδώ μας ενδιέφεραν τα τραγούδια, που έχουμε ανάγκη να τα ενστερνισθούμε, να τα «βιώσουμε» ατόφια, χωρίς «επεξηγήσεις» ή διαμεσολαβητές. Ας θυμίσουμε ότι ο Χατζιδάκις δεν έκανε ποτέ κάτι ανάλογο, καθώς θεωρούσε την πράξη του τραγουδιού ακέραια και ακριβή από μόνη της. Γενικώς ήταν του ολίγου και του ακριβούς, που θα ‘λεγε κι ο Ελύτης.

Το μουσικό σύνολο στα έργα Κοινός βίος / Παίδες επί Κολωνώ, αποτελούσαν οι: Διονύσης Βερβιτσιώτης (βιολί), Δημήτρης Τίγκας (κοντραμπάσο), Χάρης Κανελλίδης (κιθάρα Ι), Άρης Χατζησταύρου (κιθάρα ΙΙ), Βιβή Γκέκα (μαντολίνο), Νίκος Κατσίκης (μπουζούκι), Λευτέρης Μιχαλόπουλος (πιάνο), Μαριλένα Δωρή (φλάουτο), Ηλίας Σκορδίλης (κλαρινέτο), Κώστας Βλαχόπουλος (φυσαρμόνικα).

Παραθέτουμε στη συνέχεια λίγα λόγια για τα έργα.

Τα Τραγούδια της αμαρτίας (1992) είναι ένας κύκλος τραγουδιών σε ποίηση Ντίνου Χριστιανόπουλου και Γιώργου Χρονά, ο οποίος παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην παράσταση σταθμό Ενός λεπτού σιγή (1995) της Ομάδας Εδάφους του Δημήτρη Παπαϊωάννου σε μουσική Γιώργου Κουμεντάκη. Ο Κοινός βίος (1977) είναι ένα έργο πάνω σε τέσσερα ποιήματα του Γιώργου Χρονά, το οποίο εκδόθηκε το 1999 στον δίσκο Μάνος Χατζιδάκις 2000 Μ.Χ.. Οι Παίδες επί Κολωνώ (1977) είναι μια «σκηνική καντάτα» σε στίχους Νίκου Γκάτσου, Μιχάλη Μπουρμπούλη, Αγαθής Δημητρούκα, Μάνου Ελευθερίου και του συνθέτη.

Τα τραγούδια της αμαρτίας

[…] μια πολύχρωμη τοιχογραφία που περιέχει ποιήματα του Ντίνου Χριστιανόπουλου κι ένα του Γιώργου Χρονά, βυζαντινές υμνωδίες, λαϊκούς ρυθμούς και μια στρατιωτική μπάντα που να παίζει επίμονα το «Ειδύλλιο του Ζήγκφριντ» του Βάγκνερ. Το έργο αυτό το αφιερώνω σ’ όσους μπορούν ακόμη να διαβρωθούν από τη Μουσική και το Τραγούδι.

Μάνος Χατζιδάκις, 4 Ιανουαρίου 1993

Κοινός βίος

Ένα έργο πάνω σε μια ποιητική ιδέα μου, που χρησιμοποιώντας ποιήματα του Γιώργου Χρονά σχηματίζεται ένα ειδικό κλίμα διαφορετικού κοινού βίου, ποιητικά τοποθετημένου, με περιγραφές ενός ακριβού κινηματογράφου. Έχουν γραφεί τέσσερα τραγούδια, μα ολόκληρο το έργο μένει ανολοκλήρωτο.

Μάνος Χατζιδάκις

Παίδες επί Κολωνώ

Οι «ΠΑΙΔΕΣ» παίζουν μέσα στη γοητεία των ημιτονίων και του αναμφισβήτητου στη λαϊκή μας μουσική διάλεκτο.

Οι «ΠΑΙΔΕΣ» στον Κολωνό είναι τόσο λίγο παιδιά, χωρίς όμως ποτέ να καταφέρουν να γίνουν άνδρες.

Οι «ΠΑΙΔΕΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ» συνθέτουν ελληνικές εικόνες του έρωτα, της αθλιότητας και της απελπισίας.

Μάνος Χατζιδάκις, 4-5 Μαρτίου 1978

Παραθέτουμε στη συνέχεια και τραγούδια από τον "Κοινό βίο", σε ποίηση Γιώργου Χρονά, όπως τα ερμήνευσε ο ίδιος ο Μάνος Χατζιδάκις και κυκλοφόρησαν στον δίσκο Μάνος Χατζιδάκις 2000 Μ.Χ.

Σὰν τὴν Ἀγαπούλα Ἀντρέγεβνα
ἐπιστρέφω, ἀδέλφια μου,
στὸ στοιχειωμένο σπίτι μας,
στὶς ξεχασμένες αἰσθήσεις.
Μὲ ὑποδέχονται φαντάσματα,
χτυποῦν τὰ κουδουνάκια τους,
σπαραχτικὰ γελοῦν καὶ ψιθυρίζουν.

Τὸ σπίτι ἔρημο, ἡ πλάση παντέρημη,
καρφώνουν τὰ παντζούρια
στὰ χαλάσματα, τσεκούρια
ἀποκεφαλίζουνε τὰ δέντρα,
τὸ χῶμα ὑποχωρεῖ

κι ὁ κρότος, ὁ ξένος κρότος
στὰ σώματα ποὺ φεύγουν,
σπάει τὰ ποτήρια, ραγίζει τοὺς καθρέφτες.

Σὰν τὴν Στιούαρτ τῶν Σκώτων
ἐπιστρέφω σὲ λαμπερὴ ἔκρηξη
παίρνοντας σάρκα καὶ ὀστᾶ
σὲ χώρα ἀναμάρτητων,
στὴ δόξα τῶν ὑπάρξεων.

Τὸ σπίτι ξυπνᾶ, ἀνοίγουν τὰ παράθυρα,
στολίζουν τοὺς καθρέφτες,
στρώνουν τραπεζομάντιλα,
ἀνάβουν τὶς λαμπάδες, καῖνε τὰ κεριά.

Εἶμαι ἡ Dolce Vita, ἀδέλφια μου,
ποὺ προσῆλθε μεσάνυχτα
μὲ τὸ πέπλο τῶν ἀπόντων σὲ λυσσασμένο δεῖπνο.

* Γ. Κοζίας: Πολεμώντας υπό σκιάν... Ελεγεία και σάτιρες, Περισπωμένη, 2017

Το Καλλιτεχνικό Σύνολο «Πολύτροπον» (υπεύθυνος: Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος) παρουσιάζει την Δευτέρα 25 Φεβρουαρίου 2019 και ώρα 7μ.μ. στην Αίθουσα Διδασκαλίας της Μουσικής Βιβλιοθήκης του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής», στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, τη νέα παραγωγή του με τίτλο: «Ο ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ ΔΥΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΩΝ».
Με αφορμή την επέτειο των 160 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου ποιητή Κωστή Παλαμά, το «Πολύτροπον» θα παρουσιάσει τις Παλαμικές ανθολογίες δύο Πατριαρχών της Ορθόδοξης Εκκλησίας: Του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου και του μακαριστού Πατριάρχου Αντιοχείας Ηλία Δ΄.
Πρόκειται, δηλαδή, για τα ποιήματα του Παλαμά που ανθολόγησε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος ως μαθητής στην Θεολογική Σχολή της Χάλκης (από το 1954) και για τα Παλαμικά ποιήματα που ανθολόγησε και μετέφρασε στα αραβικά ο μακαριστός, ελληνομαθής Πατριάρχης Αντιοχείας Ηλίας Δ΄, τα οποία, μάλιστα, εξέδωσε σε μια ανθολογία ελλήνων ποιητών που επιμελήθηκε (1960).
Αξίζει να σημειωθεί πως και ο Αντιοχειανός ιεράρχης σπούδασε στην Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Στην εκδήλωση θα ομιλήσουν: ο θεολόγος και μουσικός Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος και ο Λιβανέζος θεολόγος, φιλόλογος και μεταφραστής Roni Bou Saba.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει, επίσης, απαγγελίες ποιημάτων του Κωστή Παλαμά, από τις ανθολογίες των δύο Πατριαρχών, στα ελληνικά, τουρκικά και αραβικά, καθώς και μελοποιημένη ποίηση του Κ. Παλαμά από τους έλληνες συνθέτες:Δημήτρη Μητρόπουλο, Ιάκωβο Χαλιάσα, Δημήτρη Μηνακάκη, Δημήτρη Δημακόπουλο και Σοφία Καμαγιάννη.
Η «Κασσιανή» του Κ. Παλαμά (που ανθολογείται από τον Οικουμενικό Πατριάρχη), στην μελοποίηση του μεγάλου έλληνα συνθέτη Δημήτρη Μητρόπουλου, θα παρουσιαστεί με αφορμή και τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την σύνθεσή της (1919).

Ερμηνεύουν:
Δάφνη Πανουργιά, τραγούδι
Μάριος Καζάς, πιάνο
Κλεονίκη Δεμίρη, τραγούδι
Σοφία Καμαγιάννη, πιάνο
Απαγγέλλουν:
Φοίβος Νομικός (τουρκικά)
Σταματία Κασιμάτη
Νικόλαος Λιάμης
Παναγιώτης Παναγιώτου (αραβικά)

Artwork: Ιωάννης – Πορφύριος Καποδίστριας
Είσοδος ελεύθερη

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

ΤοΤριώδιον τουArvo Pärt είναι ήδη ένα έργο 20 χρόνων, αφού γράφτηκε στα 1998. Ακούγοντάς το και πάλι συνειδητοποιώ πως έχει νικήσει πια το χρόνο.

Στάζει μουσική και πνευματικότητα. Μνημείο της σύγχρονης χορωδιακής μουσικής. Ένας ύμνος στην ανθρώπινη φωνή. Κι ένας ύμνος στον Κύριο και τον άνθρωπο του Τριωδίου. Δεν πρόκειται απλώς για μια κατανυκτική μουσική. Σαφώς και είναι τέτοια. Αλλά είναι πέρα κι απ'την κατάνυξη αυτή η μουσική του Pärt. Είναι μετεωρισμός, είναι λυγμός, είναι δοξαστικό, είναι ικεσία, είναι κραυγή, είναι περιπέτεια, ό,τι, δηλαδή, κι ο Θεός.

Δεν πρόκειται για συναισθηματική μουσική, και σε καμία περίπτωση δεν μιλάμε για μια καλή "εύπεπτη"χορωδιακή μουσική. Το αντίθετο. Πρόκειται για μια δύσκολη μουσική - ειδικά ως προς την ερμηνεία πολύ δύσκολη, με σαφείς επιρροές από το Γρηγοριανό μέλος και την προκλασική μουσική. Δεν είναι τυχαίο, π.χ., που στην Ελλάδα δεν υπάρχει η χορωδιακή υποδομή για ερμηνεία τέτοιων έργων. Γι'αυτό και με το συγκεκριμένο έργο δεν καταπιάστηκε μέχρι τώρα καμία ελληνική χορωδία. Αλλά πέρα από τις τεχνικές δυσκολίες, η πνευματική εγρήγορση που απαιτείται δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Η συγκέντρωση, η προσήλωση και η ευλάβεια είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για ένα τέτοιο έργο, καθαρά φωνητικό, απόλυτα - θα λέγαμε - πολυφωνικό και καθαρά προσευχητικό.
"Απαιτείται απ’τους ακροατές προσήλωση, θρησκευτικότης και ει δυνατόν νηστεία", όπως έλεγε κι ο Χατζιδάκις για τα δικά του "Παράλογα".

Κάποιοι σ'αυτή τη ζωή, όπως ο Arvo Pärt, φαίνεται πως πήραν πολύ σοβαρά την περίοδο του Τριωδίου. Πέρα από παχιά λόγια και συνθηματάκια "ευσεβών συνάξεων".
Γιατί μη ξεχνάμε πως ο συνθέτης έγραψε και τον «Κανόνα Μετανοίας» (Kanon pokajanen) όπου μελοποιεί σλαβική μετάφραση του γνωστού ύμνου που έχει συνθέσει ο Άγιος Ανδρέας Κρήτης και ο οποίος ψάλλεται την Μ. Τεσσαρακοστή.
Σε καθαρά μουσικό επίπεδο τώρα, πρέπει να παρατηρήσουμε ότι ο Pärt είναι από τους λίγους σύγχρονους συνθέτες που γράφει πολλή χορωδιακή μουσική, την οποία ανανεώνει ως προς τα εκφραστικά μέσα, έχοντας ως αφετηρία την εκκλησιαστική χορωδιακή μουσική και μάλιστα αυτή της ρωσικής παράδοσης, καθότι Εσθονός ο ίδιος, που σημαίνει ότι αυτά είναι τα ακούσματά του. Η θεματολογία της χορωδιακής μουσικής του είναι κατ'εξοχήν εκκλησιαστική. Προφανώς και ίδιος θεωρεί ότι η ανθρώπινη φωνή καθιστά τον ίδιο τον άνθρωπο "ψαλτήριο"και άρα είναι η μόνη ικανή για να αποδώσει την θρησκευτικότητά του.

Ακούμε χορωδιακή μουσική του Arvo Pärt και ιδιαιτέρως το επίκαιρο Triodion, για να επανακτήσουμε τα χαμένα κριτήρια μας. Μουσικώς και γενικώς...

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

35 χρόνια, φέτος, από τον θάνατο του Βασίλη Τσιτσάνη (18-1-1984)

70 χρόνια από την ιστορική διάλεξη του Μάνου Χατζιδάκι για το Ρεμπέτικο, στο Θέατρο Τέχνης και 25 χρόνια από την αναχώρησή του...
Κι ο Μίκης Θεοδωράκης; Στα 94!
Ας κάνουμε, λοιπόν, μια αναφορά στην θρυλική "Συννεφιασμένη Κυριακή"του Τσιτσάνη, με πολύτιμους αρωγούς τους δύο μεγάλους μας συνθέτες. Αυτοί εκτίμησαν από πολύ νωρίς την αξία του Τσιτσάνη και ειδικότερα της "Συννεφιασμένης Κυριακής".

Στο βιβλίο "Ο καθρέφτης και το μαχαίρι"του Μάνου Χατζιδάκι, εκτός από τα κείμενά του, περιλαμβάνονται και φωτογραφίες ανθρώπων και δημιουργών που συγκρότησαν την προσωπική του μυθολογία. Οι φωτογραφίες είναι 65 συνολικά και στο τέλος του βιβλίου ο Χατζιδάκις τις υπομνηματίζει, άλλες μόνο με λεζάντες, άλλες με μερικές ουσιαστικές γραμμές. Η υπ'αρ. 19 φωτογραφία είναι του Μάνου με τον Βασίλη Τσιτσάνη.

Παραθέτουμε, λοιπόν, στη συνέχεια,τα όσα σημειώνει ο Χατζιδάκις για τον Τσιτσάνη, με αφορμή την φωτογραφία τους που επέλεξε για το βιβλίο του.

Με τον Βασίλη Τσιτσάνη, το 1960. Έξι μήνες τυραννιόμουν να βρω αυτό το Κυ-ρια-κή, πριν το Χριστέ και Παναγιά μου... μού φανέρωνε σ'ανύποπτους καιρούς ο Τσιτσάνης. Κι εγώ έμενα έκπληκτος, γιατί δεν είχα φανταστεί τόση αγωνία για ένα τραγούδι απλό. Είχα την απορία του ημισπουδαγμένου κι αφελούς. Μα όσο μεγάλωνα, τόσο ένιωθα καταλυτική αυτή την εμμονή στις λέξεις συν-νε-φιά ή Κυ-ρια-κή. Σαν ένα βλέμμα διαπεραστικό, που σκίζει εκεί ψηλά τον Ουρανό. Κι ακόμα πιο πολύ, που διαπερνά τον ίδιο το Θεό. Χριστέ και Παναγιά μου.

Ο Χατζιδάκις την εποχή της θρυλικής διάλεξή του για το Ρεμπέτικο, στο Θέατρο Τέχνης το 1949, συνέθεσε και τιςΈξι λαϊκές ζωγραφιές (έργο 5, για πιάνο), δηλ. μεταγραφή, αρχικά για δύο πιάνα, έξι γνωστών ρεμπέτικων τραγουδιών (των Τσιτσάνη, Μητσάκη, Χατζηχρήστου, Καλδάρα), που παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά το 1951 ως μπαλέτο από το «Ελληνικό Χορόδραμα» της Ραλλούς Μάνου, με τον συνθέτη και τον Αργύρη Κουνάδη στα δύο πιάνα.
Πρώτη λαϊκή ζωγραφιά η "Συννεφιασμένη Κυριακή".
Παραθέτουμε στη συνέχεια σχετικά ηχητικά ντοκουμέντα με την κατά Χατζιδάκι "Συννεφιασμένη Κυριακή", καθώς και μια δική μας προσέγγιση στην διασκευή του Χατζιδάκι, ήτοι από εκδήλωση του Συνόλου μας "Πολύτροπον".

Ο Μίκης Θεοδωράκης στην Αυτοβιογραφία του "Το χρέος"και στο κεφάλαιο "Τα στοιχεία της μουσικής μας παράδοσης", αναφέρεται στις επιρροές της βυζαντινής μουσικής, στη νεώτερη λαϊκή μας μουσική. Χρησιμοποιεί ως ένα καίριο παράδειγμα το "Τη Υπερμάχω"και σημειώνει:

"Ο Βασίλης Τσιτσάνης, πήρε το χαρακτήρα αυτής της μελωδίας. Στη Συννεφιασμένη Κυριακή, που αποτελεί ένα από τα πιο αξιόλογα μνημεία της νεοελληνικής τέχνης, διακρίνουμε αφομοιωμένες τις βαθύτερες σχέσεις της βυζαντινής μουσικής...".

Να υπενθυμίσουμε ότι για τη σχέση αυτή είχε μιλήσει, ίσως πρώτος, κι ο Χατζιδάκις στην διάλεξή του για το ρεμπέτικο.

Και ο Θεοδωράκης προβαίνει σε διάφορες παρατηρήσεις για τον δρόμο της μελωδίας του Τσιτσάνη με τις βυζαντινές ρίζες. Αρκούμαστε στην πρώτη:

"Η αρχή είναι πανομοιότυπη (τρία ντο πριν από το ρε) με το "Τη Υπερμάχω". Με τη διαφορά ότι ο Τσιτσάνης, κάνοντας άλμα, οδηγεί σε μια νέα πτώση χαρακτηριστική της νεοελληνικής λαϊκής μουσικής. Με τον τρόπο αυτό δένει οργανικά τις δύο μουσικές μας εποχές".

Δείτε στη συνέχεια ένα βίντεο όπου ο Μίκης Θεοδωράκης τραγουδάει τηΣυννεφιασμένη Κυριακή.

Τέλος, παραθέτουμε αυτή τη θρυλική Συννεφιασμένη Κυριακή του Τσιτσάνη, με την αξέχαστη Μελίνα Μερκούρη.

Το δοξαστικό του Εσπερινού της Κυριακής του Τελώνου και Φαρισαίου, "Παντοκράτωρ Κύριε...", σε ήχο πλ. δ'και στο μέλος του Νικολάου πρωτοψάλτου Σμύρνης (ακμή περ. 1790-†1887), όπως το ερμηνεύουν οι Αγιορείτες πατέρες της Αδελφότητος των Δανιηλαίων (Ακάκιος και Δανιήλ).

Πρόκειται για ηχογράφηση του αείμνηστου Λυκούργου Αγγελόπουλου, την οποία είχε μεταδώσει από τις εκπομπές του στην Ελληνική Ραδιοφωνία, ήδη από την δεκαετία του 1980.

Το μέλος δημοσιεύεται στο "Δοξαστάριο του Tριωδίου και Πεντηκοσταρίου"του Νικολάου Σμύρνης (Κων/πολη 1857).

Ανέσυρα αυτή την ηχογράφηση από το αρχείο μου και την δημοσιεύω ως ένα σημαντικό τεκμήριο αγιορείτικου ήθους ψαλτικής που δεν υπάρχει πια. Στιβαρό, αρρενωπό, βαθιά κατανυκτικό, αναδεικνύει ως "κλασικό"ένα νεωτερικό μέλος.
π.α.α.

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

Personal Jesus / Προσωπικός Ιησούς
Your own personal Jesus / Ο δικός σου προσωπικός Ιησούς

Someone to hear your prayers / Κάποιος ν’ ακούει τις προσευχές σου

Someone who cares / Κάποιος που νοιάζεται

Your own personal Jesus / Ο δικός σου προσωπικός Ιησούς

Someone to hear your prayers / Κάποιος ν’ ακούει τις προσευχές σου

Someone who’s there /Κάποιος που θα σου σταθεί

Feeling unknown / Αισθάνεσαι άγνωστος

And you‘re all alone / Κι είσαι ολομόναχος

Flesh and bone / Σάρκα και οστά

By the telephone / Δίπλα στο τηλέφωνο

Lift up the receiver / Σήκωσε το ακουστικό

I’ll make you a believer / Θα σε κάνω να πιστέψεις

Take second best / Διάλεξέ με κι ας είμαι η δεύτερή σου επιλογή

Put me to the test / Βάλε με σε δοκιμασία

Things on your chest / Ό,τι σε βαραίνει

You need to confess / Και θέλεις να εξομολογηθείς

I will deliver / Θα σε λυτρώσω

You know I’m a forgiver / Θα σε συγχωρήσω, το ξέρεις

Reach out and touch faith / Άπλωσε το χέρι σου και άγγιξε την πίστη

Your own personal Jesus… / Ο δικός σου προσωπικός Ιησούς

Το παραπάνω τραγούδι το ερμηνεύει, στο βίντεο που παραθέτουμε, ο Johnny Cash. Ένας διάσημος εκπρόσωπος της country music.
Ας δούμε την περιπέτεια αυτού του τραγουδιού.
Πρωτοκυκλοφόρησε τον Αύγουστο του 1989 σε single από τους Depeche Mode και συμπεριλήφθηκε ένα χρόνο αργότερα στο δίσκο τους VIOLATOR, έναν από τους πιο δημοφιλείς pop δίσκους όλων των εποχών. Σύμφωνα με τον δημιουργό Martin Gore, η έμπνευσή του προήλθε από το βιβλίο «Ο Έλβις κι εγώ» της Priscilla Presley. Ένα τραγούδι, δηλαδή, για τη θεοποίηση του άλλου στις ερωτικές σχέσεις.

Παρά όμως τους απλοϊκούς στίχους και την «πιασάρικη» μελωδία που εύκολα εντυπώνεται, το τραγούδι έχει μία σκοτεινή απειλητική δύναμη, θρησκευτικής έντασης, που το κάνει να ξεπερνάει τα όρια της pop-electric, τα όρια ενός ανώδυνου συναισθηματισμού εμπνευσμένου από το αμερικάνικο άρλεκιν του βασιλιά του ροκ εν ρολ και της μούσας του.Υπάρχει μία απελπισμένη κραυγή, μία έκκληση για επιείκεια με άρωμα θανάτου που νομίζω ότι γίνεται ακόμα πιο έντονη στην πολύ πιο προσωπική, σχεδόν αυτοβιογραφική χροιά της διασκευής του τραγουδιού από τον Johnny Cash προς το τέλος της πολυτάραχης ζωής του.Ο μύθος της country που έλιωσε στο αλκοόλ και τα ναρκωτικά και βρήκε καταφύγιο στην εσωτερική, προσωπική του σχέση με το Θεό. Παραλλαγές στο θέμα αυτό έχουμε δει πολλές, η αλήθεια στον Cash προέρχεται από το ότι δεν αποποιείται το αμαρτωλό παρελθόν του και χωρίς διδακτισμούς και τυμπανοκρουσίες, παραμένει απελπισμένος, ανθρώπινος, συνεχίζει να αναμετριέται με τους προσωπικούς του δαίμονες, απλώς με μεγαλύτερη σοφία και στωϊκότητα. Ένα μουσικό όνειρο για την πίστη και τη συγχώρεση όπου συναντιούνται ο Μπωντλέρ, ο Μπάροουζ και ο Έντγκαρ Άλαν Πόε.

Ο Cash έχει κυκλοφορήσει κι έναν άλλο δίσκο με τίτλο GOD. Εκεί συναντούμε ένα ακόμη τραγούδι για τον Ιησού: It was Jesus.
Ο Cash μας υπενθυμίζει κάτι που πολλές φορές ξεχνάμε. Την προσωπική μας συνάντηση με τον Ιησού. Αυτήν που επεδίωξαν με τρόπο ερωτικό, δηλαδή καρδιακά, οι Μάγοι ζητώντας το «νέον παιδίον, τον προ αιώνων Θεόν», οι Απόστολοι που ανταποκρίνονται στην κλήση του Ιησού, ο Ζακχαίος που ανεβαίνει στο δέντρο για να δει τον Ιησού και στη συνέχεια Τον δέχεται σπίτι του, η αιμορροούσα γυναίκα που τον αγγίζει και θεραπεύεται (πρβλ. τον στίχο “Reach out and touch faith”), η πόρνη που τον ραίνει με μύρα και δάκρυα ζητώντας εν σιωπή τη λύτρωση (“I’will deliver”), ο ληστής που αναφωνεί την υστάτη ώρα το «Μνήσθητί μου» (“You know I’m a forgiver”), οι Μυροφόρες που αψηφούν κάθε εμπόδιο για να συναντήσουν τον Νυμφίο τους, ο απόστολος Παύλος που Τον συναντά στον δρόμο προς την Δαμασκό (“I’ll make you a believer”), οι άγιοι και οι μάρτυρες ανά τους αιώνες που αισθάνονταν την παρουσία του Ιησού σε κάθε στιγμή της ζωής τους (Cash: “Someone to hear your prayers, someone who cares, someone who’s there”).
Ο προσωπικός Ιησούς του Cash δεν διαφέρει από τον Νυμφίο του Άσματος: Λαβώνει με την αγάπη του.
Τον ψάχνεις συνεχώς («ζητήσω όν ηγάπησεν η ψυχή μου») και μπορεί να μην τον βρίσκεις («εζήτησα αυτόν και ουχ εύρον αυτόν»). Τον αναζητάς στους λαβυρίνθους της ψυχής σου και στους δρόμους της πολιτείας («Μη όν ηγάπησεν η ψυχή μου είδετε;»). Σου χτυπάει την πόρτα και βγαίνεις προς υπάντησίν του («ήνοιξα εγώ τω αδελφιδώ μου, αδελφιδός μου παρήλθεν, ψυχή μου εξήλθεν εν λόγω αυτού»).
Είναι ο δικός σου, ο προσωπικός Ιησούς. Your own personal Jesus…

ΠΡΩΤΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ της τελευταίας ποιητικής συλλογής του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΟΖΙΑ «Πολεμώντας υπό σκιάν…[Ελεγεία και σάτιρες]» (Περισπωμένη, 2017).

Την Πέμπτη 21 Φεβρουαρίου 2019 και ώρα 8μ.μ. στο Polis Art Cafe.

Για το βιβλίοθα μιλήσουν οκαθηγητήςΕυριπίδης Γαραντούδης και ο κριτικός Αλέξης Ζήρας.

Ποιήματα θα διαβάσει ο Γιώργος Κοζίας.

Από το Δελτίο Τύπου της έκδοσης:

Στίχοι μοναχικοί, αρρενωποί, ηρωικοί και πένθιμοι φτερουγίζουν κατακορύφως, αναζητώντας την αρετή και την τόλμη της ελευθερίας του Κάλβου, την εξεγερμένη φύση του αυτόχειρα Καρυωτάκη, το αγγελικό μαύρο φως του Σεφέρη, ψάχνοντας έναν απαστράπτοντα ορίζοντα, στίχοι που ορμούν αιρετικοί και αγέρωχοι ενάντια σε κάθε φουρκισμένη μούσα.

ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΟΖΙΑ ... by on Scribd

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

Με εγκύκλιό της προς τις Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος, η Ιερά Σύνοδος, ανανεώνει την απαγόρευση χρήσης του «ηλεκτρονικού ισοκράτη» στους ναούς της επικράτειας και συνιστά την «κατ'οἰκονομίαν λελογισμένη καί μετά φειδοῦς χρῆσι τῶν ἠλεκτρονικῶν μέσων ἐν τοῖς ἱεροῖς ἀναλογίοις κατά τήν Θείαν Λατρείαν».

Επίσης, στην εγκύκλιο επισημαίνεται ότι «θεωρεῖται ἀπολύτως ἀπαραίτητον, ὅπως αἱ ἐν λόγῳ συσκευαί χρησιμοποιοῦνται ἀποκλειστικῶς διά τήν Θείαν Λατρείαν καί οὐχί διά διαφόρους χρήσεις, αἱ ὁποῖαι μάλιστα ἀπάδουν εἰς τήν λειτουργικήν διακονίαν».

Η ρητή και κατηγορηματική απαγόρευση του «ηλεκτρονικού ισοκράτη» είναι φυσικά σωστή. Στην σωστή κατεύθυνση είναι και η φειδωλή χρήση των λοιπών ηλεκτρονικών μέσων από τους ψάλτες.

ΟΜΩΣ, φοβούμαι ότι και αυτή η εγκύκλιος δεν θα εφαρμοστεί εάν δεν υπάρχει η βούληση, κυρίως από τους οικείους ποιμενάρχες.

Η ιστορία του «ηλεκτρονικού ισοκράτη» ή «βυζαντινού (sic) ψηφιακού ισοκράτη» (σε διάφορες «εκδόσεις») καλά κρατεί, εδώ και 27 χρόνια! Γιατί – φυσικά – δεν εφαρμόστηκε, όπως θα έπρεπε, η σχετική Συνοδική εγκύκλιος του 1992.Τώρα είναι μάλλον δύσκολο να αναχαιτιστεί το ρεύμα…

Η χρήση των ηλεκτρονικών μέσων από τους ψάλτες στη λατρεία συνιστά πλέον ενδημική νόσο. Ποιος θα οριοθετήσει την «λελογισμένη χρήση»;Ο οικείος Επίσκοπος; Οι ίδιοι οι ψάλτες θα πρέπει να έχουν την συνείδηση ότι το αναλόγιο δεν είναι πληκτρολόγιο, ότι το λειτουργικό βιβλίο δεν είναι e-book, ότι δεν μπορεί να χαθεί και όση φυσικότητα απέμεινε στη λατρεία μας με τη χρήση ποικίλων ηλεκτρονικών μέσων.

Εννοείται πως αυτά θα πρέπει να ισχύουν στο ακέραιο και για τους κληρικούς, πολλοί από τους οποίους εκτρέπονται εντελώς, χρησιμοποιώντας το κινητό τους εν ώρα λατρείας ποικιλοτρόπως.

Η λατρεία θα πρέπει να μείνει εκτός ψηφιακής εποχής.Κι αυτό δεν θα πρέπει να καθορίζεται με Συνοδικές εγκυκλίους και απαγορεύσεις, αλλά να είναι γραμμένο «εν ταις πλαξί των καρδιών ημών». Πέρα, όμως, κι απ’ τη λατρεία, το θέμα αγγίζει την σοβαρή υπόθεση που λέγεται βυζαντινή μουσική.

Αίφνης θυμάμαι ένα …αλλιώς ωραίο στιγμιότυπο:

Στούντιο εκκλησιαστικού τηλεοπτικού σταθμού.

Δύο κύριοι συζητούν περί βυζαντινής μουσικής.

Ο προσκεκλημένος, καθήμενος, έχει μπροστά του έναν ισοκράτη, δηλ. το μηχάνημα που παράγει κονσέρβα ισοκράτημα. Στο χέρι κρατάει μικρόφωνο. Χειρίζεται το μηχάνημα και ψάλλει on camera. Λέει φυσικά “νεωτερικά μέλη”, ήτοι ό,τι του κατέβει. Ό,τι πρέπει, δηλαδή, για να αποστραφεί κανείς την εκκλησιαστική μουσική. Θέαμα και ακρόαμα παρακμιακό! Προκαλεί εν ταυτώ θυμηδία και αηδία. Στον 21ο αιώνα τέτοιου είδους “προβολή” της βυζαντινής μουσικής.

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΙΕΡΑΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΓΙΑ... by on Scribd

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

Την Δευτέρα 25 Φεβρουαρίου 2019 και ώρα 7μ.μ.στην Αίθουσα Διδασκαλίας της Μουσικής Βιβλιοθήκης του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής», στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, με το Καλλιτεχνικό Σύνολο ΠΟΛΥΤΡΟΠΟΝ θα παρουσιάσουμε την εκδήλωση «Ο ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ ΔΥΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΩΝ».

Με αφορμή την επέτειο των 160 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου ποιητή Κωστή Παλαμά, το «Πολύτροπον» θα παρουσιάσει τις Παλαμικές ανθολογίες δύο Πατριαρχών της Ορθόδοξης Εκκλησίας: Του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου και του μακαριστού Πατριάρχου Αντιοχείας Ηλία Δ' (1912-1979).

Τους δύο Πατριάρχες ενώνει η ελληνική ποίηση, αλλά και η Θεολογική Σχολή της Χάλκης.

Και οι δύο φοιτούν στην Χάλκη και οι δύο ανθολογούν έλληνες ποιητές.

Ο Αντιοχείας Ηλίας (Μουάουαντ), μάλιστα, καταρτίζει μια ανθολογία ελληνικής ποίησης την οποία μεταφράζει στα αραβικά και την εκδίδει στα 1960 (Εκδόσεις: Οίκος Αραβικής Αφύπνισης). Τότε ήταν Μητροπολίτης Χαλεπίου.

Έξι χρόνια πριν, το 1954, ο σημερινός Οικουμενικός Πατριάρχης, καταρτίζει την προσωπική του ποιητική ανθολογία, ως μαθητής της Χάλκης. Είναι πολύ ενδιαφέρον το γεγονός ότι και οι δύο Πατριάρχες ανθολογούν κοινούς ποιητές, ακόμα και κοινά ποιήματα.

Ποιος είναι, όμως, ο μακαριστός Πατριάρχης Αντιοχείας Ηλίας Δ’;

Γεννήθηκε στον Λίβανο το 1912. Το 1934, ο Πατριάρχης Αλέξανδρος Γ'τον έστειλε για σπουδές στην Θεολογική Σχολή της Χάλκης, από την οποία αποφοίτησε το 1939. Με την επιστροφή του στον Λίβανο διορίστηκε σχολάρχης του εκκλησιαστικού λυκείου του Μπαλαμάντ. Αυτό το λύκειο θα εγκαινιάσει αργότερα - Πατριάρχης πλέον - ως την μοναδική ορθόδοξη θεολογική σχολή στο Πατριαρχείο Αντιοχείας το 1971, τη χρονιά που έκλεισε, με αναγκαστικό νόμο, η Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Επίσης την εποχή αυτή, και συγκεκριμένα το 1973, ψηφίστηκε από τη Σύνοδο ο νέος βασικός καταστατικός νόμος διοίκησης του Πατριαρχείου, ο οποίος καθόριζε µε σαφήνεια το έργο και τις δικαιοδοσίες του Πατριάρχη, της Συνόδου, των κατά τόπους μητροπολιτών, αλλά και τη συµμετοχή των λαϊκών στη διοίκηση της Εκκλησίας. Η δράση του Πατριάρχη Ηλία Δ'δεν περιορίστηκε στα εκκλησιαστικά του καθήκοντα, αλλά περιλάμβανε και την μετάφραση διαφόρων έργων θεολογικών και λογοτεχνικών στα αραβικά, όπως είναι τα κείμενα των αποστολικών πατέρων, αλλά και μια ανθολογία ελληνικής ποίησης με τίτλο "Από τη σύγχρονη ελληνική ποίηση".

Ο μακαριστός Ηλίας Δ’ πέθανε αιφνιδίως στις 22 Ιουνίου 1979. Φέτος συμπληρώνονται 40 χρόνια από την εκδημία του.

Παραθέτουμε στη συνέχεια ένα βιογραφικό του μακαριστού Πατριάρχη, όπως δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ΕΠΙΣΚΕΨΙΣ,την έκδοση του Ορθοδόξου Κέντρου του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο Σαμπεζύ της Γενεύης (αριθ.213, 1-7-1979).

Ο μακαριστός Αντιοχείας Ηλίας Δ’ όταν ίδρυσε την Θεολογική Σχολή του Μπαλαμάντ, θέλησε να την επανδρώσει με διακεκριμένα στελέχη του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Κοσμήτορας ανέλαβε ο σημερινός Μητροπολίτης Τυρολόης και Σερεντίου κ. Παντελεήμων (Ροδόπουλος). Διαβάζουμε τα εξής κατατοπιστικά στο βιογραφικό του: «Παραλλήλως πρός τά καθήκοντά του ὡς Καθηγητοῦ ἐν τῷ Πανεπιστημίῳ Θεσσαλονίκης, ἀνέλαβε τήν Κοσμητείαν τῆς θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ Μπαλαμάντ, τόσον ἐν Λιβάνῳ (1972-1975), ὅσον καί ἐν Θεσσαλονίκῃ (1975-1979), ὅπου μετεκινήθη αὕτη λόγῳ τοῦ ἐν Λιβάνῳ πολέμου. Διωργάνωσε τήν Σχολήν αὐτήν καί ἐπέτυχε τήν ἀναγνώρισίν της ὡς ἀνωτάτης Πανεπιστημιακῆς Σχολῆς, τόσον ὑπό τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας τοῦ Λιβάνου, ὅσον καί ὑπό τῶν Ὀρθοδόξων Θεολογικῶν Σχολῶν τῆς Ἑλλάδος.»

Επίσης, στην Θεολογική Σχολή του Μπαλαμάντ δίδαξε,μετά από πρόσκληση του Αντιοχείας Ηλία Δ’, επί επτά συναπτά έτη, ως επισκέπτης Καθηγητής,ο αείμνηστος καθηγητής της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης Βασίλειος Σταυρίδης (αγαπημένος καθηγητής του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου) αποτελώντας, κατ’ αυτόν τον τρόπον, την ακαδημαϊκή γέφυρα μεταξύ των δύο Σχολών.

Ο μακαριστός Ηλίας γνώριζε πολύ καλά ότι οι προκάτοχοί του Πατριάρχες Αλέξανδρος Γ’ (1931-1958) και Θεοδόσιος ΣΤ’ (1958-1970) ήταν και αυτοί απόφοιτοι της Χάλκης, όπως και πολλοί άλλοι Αντιοχειανοί, οι οποίοι προήχθησαν στο αρχιερατικό βαθμό ή υπηρέτησαν ως κληρικοί ή λαϊκοί θεολόγοι.

Έτσι, η Χάλκη ήταν η τροφός Σχολή και του Πατριαρχείου Αντιοχείας κατά τον 20ό αιώνα.

Την Δευτέρα 25 Φεβρουαρίου, στην Μουσική Βιβλιοθήκη στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών,θα συναντηθούν οι δυο Χαλκίτες Πατριάρχες μπροστά στον βωμό της ποίησης του Κωστή Παλαμά.

Όσοι λευκοφόροι εννοήτωσαν!

Αστραπέλλου Μαριλένα
ΤΟ ΒΗΜΑ

Στέλιος Φαϊτάκης
Ο έλληνας muralista

Ο Στέλιος Φαϊτάκης είναι η περίπτωση καλλιτέχνη που έχει διαδώσει την ελληνική τέχνη σε μεγάλο μέρος του κόσμου εκτός των συνόρων. Ξεκίνησε ως καλλιτέχνης γκραφίτι, πέρασε από τη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και το εργαστήριο της Ρένας Παπασπύρου και έκτοτε δημιούργησε ένα προσωπικό ιδίωμα που φέρνει κοντά την «προϋπηρεσία» του στον δρόμο ως street artist, τον θαυμασμό του για τη βυζαντινή αγιογραφία και την ταύτιση με το πολιτικό μήνυμα των μεξικανών muralistas, όπως ο Ντιέγκο Ριβέρα ή ο Χοσέ Κλεμέντε Ορόσκο. Στην έκθεση «Life / In total light» στην γκαλερί Allouche Benias, Κανάρη 1, Κολωνάκι εγκαινιάζει τη σχέση με την γκαλερί που τον εκπροσωπεί πλέον στην Αθήνα και παρουσιάζει το έργο «Πρόταση Γάμου» (2018).

«Μέχρι τώρα, ως θεατής απολαμβάνω πολύ περισσότερο την αγιογραφία από τη «σύγχρονη τέχνη», χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει πως δεν υπάρχουν και ισάξια έργα τού σήμερα. Σε μια έκθεση σύγχρονης τέχνης πάω περισσότερο για να είμαι ενήμερος για το τι συμβαίνει στον καιρό μου. Σε μια έκθεση με καλά έργα βυζαντινής ζωγραφικής όμως εξακολουθώ να εκπλήσσομαι, να θαυμάζω τους παλιούς μάστορες, να συγκινούμαι έως και να συγκλονίζομαι,που είναι σε τελική ανάλυση και το σπουδαιότερο κριτήριο για να χαρακτηρίσουμε ένα έργο τέχνης «καλό» κατά τη γνώμη μου. Τα πολύπλοκα επεξηγηματικά κείμενα δίπλα σε ένα έργο, αν δεν έχει υπάρξει καταρχήν συγκίνηση, δεν έχουν καμία αξία. Χαίρομαι πολύ που η εργασία μου πήρε γρήγορα αυτόν τον δρόμο» εξηγεί ο 43χρονος Φαϊτάκης. Εναν δρόμο που τον έφτασε μέχρι τους «The New York Times» όπου δημοσιεύτηκε εκτενές άρθρο για τη δουλειά του.

Υπάρχει ένας άγραφος κανόνας, που λέει ότι για να μιλήσει ένας καλλιτέχνης μια διεθνή γλώσσα πρέπει να μη φοβηθεί να αντιμετωπίσει κατάματα την παράδοση του τόπου του. «Δεν υπάρχει κανένα «πρέπει» όσον αφορά την εργασία ενός καλλιτέχνη. Το αλφάβητό του ο καλλιτέχνης το επιλέγει ο ίδιος σύμφωνα με την ανάγκη του να εκφράσει αυτό που θέλει. Μπορεί όντως προσωπικά να με συγκινούν πολύ περισσότερο δουλειές που έχουν επαφή με τις ρίζες του τόπου του δημιουργού, αλλά δεν μπορεί αυτό να γίνει κανόνας και να επιβάλλεται – αυτό έχει μια απολυτότητα με την οποία δεν μπορώ να συμφωνήσω, παρότι ο ίδιος συνειδητά επιλέγω να το τηρώ. Ο καθένας κάνει αυτό που νιώθει και αυτό που έχει ανάγκη να εκφράσει, και στη συνέχεια οι θεατές το κρίνουν» δηλώνει. Οι τελευταίοι έχουν αποδεχθεί πλήρως το έργο του, μιας και επικοινωνούν αβίαστα με την αμεσότητά του. Eίτε είναι επισκέπτες του δανέζικου περίπτερου στην Μπιενάλε Βενετίας, το οποίο εκείνος ζωγράφισε το 2012, είτε ο αιρετικός Μαουρίτσιο Κατελάν που τον επέλεξε για την έκθεση «Shit and Die» στο υποβλητικό Palazzo Cavour στο Μιλάνο.

«Στην Ελλάδα υπάρχει ένα κοινό πολύ μικρό σε σχέση με άλλες τέχνες, όπως π.χ. το θέατρο ή η μουσική και κατά τη γνώμη μου ένα μεγάλο ποσοστό του σφάλματος βαραίνει την πλευρά μας. Το κοινό οφείλει από τη μία να προσπαθήσει για να έρθει κοντύτερα, όπως έχω δει να γίνεται στο εξωτερικό, αλλά το βασικό πρόβλημα κατά τη γνώμη μου είναι δικό μας και έχει να κάνει με το ότι τα έργα δεν τους έλκουν. Από συζητήσεις με όλων των ειδών τους ανθρώπους καταλαβαίνω πως η σύγχρονη τέχνη βιώνεται ως κάτι απόμακρο, ψυχρό, όχι ως κάτι οικείο και θερμό που έλκει τον θεατή κοντά του. Θα έλεγα πως είναι υποχρέωση του καλλιτέχνη να συγκινήσει το κοινό και να το φέρει κοντά του, και αυτό είναι σαν να έχει ξεχαστεί. Αν δεν το κάνει όμως, το κοινό απλά θα γυρίσει την πλάτη, θα ασχοληθεί με κάτι που το συγκινεί» συμπληρώνει.

Οι πρώτοι διδάξαντες: Felia Doubrovska and Serge Lifar (1929)

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

Sergei Prokofiev (1891-1953)
The Prodigal Son, Ballet in Three Scenes, Op 46.

Ένα από τα περίφημα μπαλέτα που συνέθεσε ο Σεργκέι Προκόφιεφ (1928-29) και χορογράφησε ο θρυλικός Ζορζ Μπαλανσίν (1904 - 1983), ο μεγαλύτερος χορογράφος του 20ού αιώνα.

Το μπαλέτο Άσωτος υιός, σε τρεις σκηνές, είναι από τις πρώτες δημιουργίες του Μπαλανσίν (1929) και η τελευταία του για τα Ρωσικά Μπαλέτα του Ντιάγκιλεφ. Φέτος, συμπληρώνονται 90 χρόνιααπό την σύνθεση και παρουσίασή του.

Το μπαλέτο αφηγείται με τον δικό του τρόπο την παραβολή του ασώτου υιού της Καινής Διαθήκης. Το λιμπρέτο του Boris Kochno στηρίζεται στην σχετική διήγηση του Κατά ΛουκάνΕυαγγελίου. Ο άσωτος γιος, μετανοώντας για την έκλυτη ζωή του, που την πέρασε συντροφιά με τη λάγνα Σειρήνα και τους μέθυσους φίλους του, επιστρέφει γονυπετής στο πατρικό του, όπου τον υποδέχεται με ανοιχτή αγκαλιά ο γέροντας πατέρας του.

Η πρεμιέρα του έργου πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 21 Μαΐου 1929, στο Θέατρο Σάρα Μπερνάρ, στο Παρίσι, με τον συνθέτη στο πόντιουμ.
Ο Προκόφιεφ, που οραματίστηκε την Σειρήνα σεμνή και σοβαρή, αναστατώθηκε τόσο από την χορογραφία του Balanchine που αρνήθηκε να του πληρώσει τα δικαιώματά του για τη χορογραφία.

Anton Dolin in The Prodigal Son, Ballets Russes, Australian Tour, 1939.

Η πρεμιέρα στο θέατρο Mariinsky της Αγίας Πετρούπολης έγινε 72 χρόνια μετά! Στις 14 Δεκεμβρίου 2001.

Από το ανέβασμα του Ασώτου υιού στο Mariinsky (2013)

Η επιστροφή τουΑσώτου στην Αγία Πετρούπολη είχε μεγάλη σημασία.Για πρώτη φορά, ένα μπαλέτο της πιο ριζοσπαστικής περιόδου του Saisons Russes του Diaghilev επέστρεφε στη σκηνή του Θεάτρου Mariinsky, σπάζοντας τα δεσμά κάθε καλλιτεχνικής και ιδεολογικής λογοκρισίας, που επικρατούσε στην τότε Ρωσία.

Με την επιστροφή τουΑσώτου στο Θέατρο Mariinsky και την παραγωγή του με νέους χορευτές, άρχισε να αποκαθίσταται μια αντικειμενική εικόνα της εξέλιξης του μπαλέτου στον 20ο αιώνα.

Αξίζει να σημειωθεί πως στις 30 Απριλίου 2013 η σπουδαία Ελληνίδα μπαλαρίνα του θεάτρου Mariinsky Αλεξάνδρα Ιωσηφίδη, χόρεψε στη σκηνή του θεάτρου Mariinsky στο «Πουλί της φωτιάς» του Στραβίνσκυ.

Στο πρόγραμμα της βραδιάς συμπεριλαμβανόταν και ο Άσωτος υιός του Προκόφιεφ, στην ιστορική χορογραφία του Μπαλανσίν (διάρκεια 40 λεπτά).

Τον "Άσωτο Υιό"του Προκόφιεφ χόρεψε και ο μεγάλος Mikhail Baryshnikov (γενν. 1948), πάντα στην χορογραφία του Balanchine, με το Μπαλέτο του Σικάγου. Δημοσιεύουμε εδώ δύο χαρακτηριστικές φωτογραφίες, από το μπαλέτο του Προκόφιεφ με τον Baryshnikov. Είναι από παραστάσεις του Απριλίου 1979 - πριν 40 χρόνια - στο Σικάγο, στο πλαίσιο διεθνούς περιοδείας με την εταιρεία Balanchine.

Hugo Emil Alfvén (1872 – 1960)
Den forlorade sonen - Ο Άσωτος υιός

Ο Hugo Alfven ήταν Σουηδός συνθέτης, βιολονίστας, διευθυντής χορωδιών και ζωγράφος, από τους σημαντικότερους της χώρας του. Η μουσική του θεωρείται ότι ανήκει στο υστερο-ρομαντικό ιδίωμα, αλλά με ενορχήστρωση επιδέξια και πολύχρωμη, που θυμίζει εκείνη του Ρίχαρντ Στράους. Η προγραμματική, κυρίως, μουσική του είναι εμπνευσμένη από το σουηδικό αρχιπέλαγος.

Η παραβολή του Ασώτου υιού εμπνέει τον σουηδό δημιουργό και συνθέτει μια σουίτα μπαλέτου (Den förlorade sonen, 1957), στην οποία ενσωματώνει λαϊκές μελωδίες και χορούς της πατρίδας του, καθώς η ιστορία του απερίσκεπτου νέου, που εγκαταλείπει την πατρική εστία και σπαταλά την περιουσία της για τις κοσμικές ηδονές, είναι συνήθης στους λαούς και ερμηνεύεται σύμφωνα με τις τοπικές παραδόσεις.
Παραθέτουμε στη συνέχεια ολόκληρο τη σουίτα μπαλέτου, αλλά και ένα βίντεο από συναυλία της Baltic Sea Philharmonic, που παίζει το φινάλε του "Ασώτου υιού"με τρόπο μοναδικό! Και με τη συμμετοχή του κοινού.

Η Ζακυνθινή Εστία Πολιτισμού Αθήνας "ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΡΩΜΑΣ"στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της για το 2019 διοργανώνει στις 24 Φεβρουαρίου ημέρα Κυριακή και ώρα 18:30 στην Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών,Ακαδημίας και Γενναδίου 8 (έναντι του Ιερού Ναού της Ζωοδόχου Πηγής), εκδήλωση αφιερωμένη στον μουσουργό Διονύσιο Βισβάρδη για την επέτειο των 20 χρόνων από τον θάνατο του (28 Οκτωβρίου 1910- 23 Μαρτίου 1999).

Θα χαιρετήσουν την εκδήλωση ο Κώστας Καρούσος, πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, εικαστικός, ποιητής, λογοτέχνης, και ο Αντώνης Γουλιάρης, γιατρός, ποιητής, αντιπρόεδρος της Ζακυνθινής Εστίας Πολιτισμού.

Θα μιλήσουν για τον Διονύσιο Βισβάρδηο Ευάγγελος Ανδρέου,συγγραφέας, ιστορικός Τέχνης, και ο Θωμάς Ταμβάκος,μουσικογράφος, κριτικός, ερευνητής, συγγραφέας.

Θα ερμηνεύσουν έργα του Διονυσίου Βισβάρδη οι καλλιτέχνες:

ΑΛΙΚΗ ΚΑΓΙΑΛΟΓΛΟΥ τραγούδι

ΜΑΡΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ πιάνο

ΖΩΗ ΑΠΕΙΡΑΝΘΙΤΟΥ τραγούδι

ΦΡΙΞΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΜΟΡΤΖΟΣ πιάνο

ΣΠΥΡΟΣ ΚΩΣΤΗΣ φαγκότο

ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΣΟΛΑΚΗ βιολί

ΑΝΝΑ ΜΟΡΦΙΔΟΥ τραγούδι

Απαγγελία: ΡΑΝΙΑ ΒΙΣΒΑΡΔΗ

Συμμετοχή: ΜΙΚΤΗ ΧΟΡΩΔΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Διεύθυνση: ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

Συνοδεία πιάνου: ΕΛΜΑ ΚΑΦΕΤΖΗΔΑΚΗ

Φωτογραφικό οδοιπορικό από την ζωή και την δημιουργία του συνθέτη Καλλιτεχνική, ηλεκτρονική σύνθεση ΝΙΚΗ ΑΝΝΑ ΠΑΠΟΥΛΑΚΟΥ, δημοσιογράφος παραγωγός ραδιοφώνου, μέλος του Δ.Σ. του Ευρωπαϊκού Κέντρου Τέχνης

Παρουσίαση της εκδήλωσης: ΛΗΔΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, θεατρολόγος, ηθοποιός, παραγωγός ραδιοφώνου.

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

Αύριο, Δευτέρα 25 Φεβρουαρίου 2019,στο πλαίσιο της εκδήλωσης που διοργανώνουμε με το Καλλιτεχνικό Σύνολο "Πολύτροπον", με θέμα: "Ο Κωστής Παλαμάς δύο Πατριαρχών", ήτοι του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου και του μακαριστού Πατριάρχου Αντιοχείας Ηλία Δ',θα παρουσιάσουμε και την σπουδαία σύνθεση του μεγάλου Δημήτρη Δητρόπουλου "Κασσιανή".
Πρόκειται για την νεοελληνική απόδοση του Τροπαρίου της Κασσιανής, από τον μεγάλο ποιητή Κωστή Παλαμά
Το τραγούδι θα ερμηνεύσουν: η σοπράνο Δάφνη Πανουργιά και ο Μάριος Καζάς στο πιάνο.
Εκατό χρόνια μετά... Καθώς ο Μητρόπουλος συνέθεσε το έργο το 1919. Το έγραψε για την αγαπημένη του μούσα Κατίνα Παξινού - την μετέπειτα μεγάλη τραγωδό - και το αφιέρωσε στην χορηγό του Αλεξάνδρα Χωρέμη.
Στο μεγάλο συνέδριο "Δημήτρης Μητρόπουλος (1896-1960): πενήντα χρόνια μετά", που πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2010 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών - για τα 50 χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου μαέστρου Δ. Μητρόπουλου - υπήρξε και μια λίαν ενδιαφέρουσα ανακοίνωση της μουσικολόγου Σοφίας Κοντώση:

«Η Κασσιανή του Δημήτρη Μητρόπουλου σε ενορχήστρωση του Νίκου Σκαλκώτα. Ένα νεοευρεθέν αυτόγραφο».Στην ανακοίνωση παρουσιάστηκε ένα αχρονολόγητο αυτόγραφο του Νίκου Σκαλκώτα, το οποίο ανακαλύφθηκε στο Αρχείο Λεωνίδα Ζώρα και περιέχει ενορχήστρωση της Κασσιανήςτου Δημήτρη Μητρόπουλου.

Με απώτερο στόχο τον προσδιορισμό της χρονολόγησης του αυτογράφου του Σκαλκώτα, έγινε προσπάθεια και δόθηκαν, πιστεύω, απαντήσεις σε μια σειρά από ερωτήματα που εγείρει το νέο εύρημα. Αφενός, η έρευνα σε διάφορα αρχεία επιχείρησε να αναδείξει κατά πόσον ο Μητρόπουλος γνώριζε την ύπαρξη της άλλης εκδοχής, καθώς και εάν το έργο έχει εκτελεστεί στην επεξεργασία του Σκαλκώτα. Αφετέρου, η συγκριτική μελέτη της εκδοχής του Σκαλκώτα με τα

υπάρχοντα μουσικά τεκμήρια της αυθεντικής εκδοχής για φωνή και πιάνο της Κασσιανής (το χειρόγραφο του Μητρόπουλου και δύο εκδόσεις) καταδεικνύει ότι, αντίθετα από την πρακτική του Σκαλκώτα κατά την ενορχήστρωση της Κρητικής Γιορτήςτου Μητρόπουλου, έχουν γίνει επεμβάσεις στο αυθεντικό κείμενο κατά το χειρισμό της ενορχήστρωσής του, των οποίων επιχειρείται η αιτιολόγηση και αποτίμηση.

Την Πέμπτη 14 Απριλίου 2011 παρουσιάστηκε σε πρώτη παγκόσμια εκτέλεση αυτή η Σκαλκωτική Κασσιανή του Μητρόπουλου, από την ΚΟΑ υπό τον Βύρωνα Φιδετζή, στο πλαίσιο των Ελληνικών Μουσικών Γιορτών.

Την Κασσιανή του Μητρόπουλου μετέγραψε για κουαρτέτο εγχόρδων ο συνθέτης Φίλιππος Τσαλαχούρης.Πρωτοπαρουσιάστηκε από το Νέο Ελληνικό Κουαρτέτο (υπό την καθοδήγηση του Γιώργου Δεμερτζή) και την σοπράνο Μίνα Πολυχρόνου, στο μικρό Συνεδριακό του Πανεπιστημίου Πατρών, θαρρώ το 2006. Αργότερα ο Φίλιππος Τσαλαχούρης το προσάρμοσε και για ορχήστρα εγχόρδων και παίχτηκε από την τότε Ορχήστρα Πατρών,με σολίστ την σοπράνο Βασιλική Καραγιάννη.

Αυτό το τραγούδι-ύμνο το συναντήσαμε με το ημέτερον Καλλιτεχνικό Σύνολο Πολύτροπον, ξεφυλλίζοντας το Τετράδιο του Πατριάρχη, δηλαδή την νεανική ποιητική ανθολογία του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου.

Το περιώνυμο τροπάριο της Κασσιανής, στην απόδοση του Κωστή Παλαμά (από τη συλλογή Βωμοί), είναι, ίσως, η πιο γνωστή απόδοση του τροπαρίου στα νέα ελληνικά. Πολλοί λογοτέχνες και ποιητές επιχείρησαν κάτι ανάλογο. Όμως του Παλαμά το εγχείρημα έμεινε στην ιστορία. Εύλογη η προτίμηση του ανθολόγου μαθητού - και νυν Πατριάρχου - στο εν λόγω κείμενο. Το πρωτότυπο ήταν ασφαλώς οικείο σ’ αυτόν. Η ποιητική απόδοσή του στα νέα ελληνικά δεν μπορούσε παρά να ελκύσει το ενδιαφέρον του.

Την Κασσιανή των Παλαμά - Μητρόπουλου για φωνή και πιάνο, παρουσιάσαμε με το "Πολύτροπον"όπου ανεβάσαμε "Το Τετράδιο του Πατριάρχη". Από την Σύμη και την Κύπρο το 2004, ως την Πάτμο το 2006 και τα Γιάννενα το 2008.

Την Κασσιανήτου Μητρόπουλου ηχογράφησε η σπουδαία μεσόφωνος Στέλλα Ντουφεξή (που έφυγε από κοντά μας το 2015), και την συμπεριέλαβε στον εξαιρετικό ψηφιακό δίσκο Sketches of Greece.
Παραθέτουμε αυτή την σημαντική ηχογράφηση στη συνέχεια.

Η "Κασσιανή"του Παλαμά δια χειρός του μαθητή της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης
Δημητρίου Αρχοντώνη, νυν Οικουμενικού Πατριάρχου

Το Καλλιτεχνικό Σύνολο «Πολύτροπον» (υπεύθυνος: Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος) παρουσιάζει σήμερα Δευτέρα 25 Φεβρουαρίου 2019 και ώρα 7μ.μ. στην Αίθουσα Διδασκαλίας της Μουσικής Βιβλιοθήκηςτου Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής», στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, τη νέα παραγωγή του με τίτλο:«Ο ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ ΔΥΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΩΝ».

Πρόκειται, δηλαδή, για τα ποιήματα του Παλαμά που ανθολόγησε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος ως μαθητής στην Θεολογική Σχολή της Χάλκης (από το 1954) και για τα Παλαμικά ποιήματα που ανθολόγησε και μετέφρασε στα αραβικά ο μακαριστός, ελληνομαθής Πατριάρχης Αντιοχείας Ηλίας Δ΄ (1912-1979), τα οποία, μάλιστα, εξέδωσε σε μια ανθολογία ελλήνων ποιητών που επιμελήθηκε (1960).

Αξίζει να σημειωθεί πως και ο Αντιοχειανός ιεράρχης σπούδασε στην Θεολογική Σχολή της Χάλκης.

Στην εκδήλωση θα αναγνωσθεί χαιρετισμός του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίουκαι στη συνέχεια θα ομιλήσουν: ο θεολόγος και μουσικός Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος και ο Λιβανέζος θεολόγος, φιλόλογος και μεταφραστής Roni Bou Saba.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει, επίσης, απαγγελίες ποιημάτων του Κωστή Παλαμά, από τις ανθολογίες των δύο Πατριαρχών, στα ελληνικά, τουρκικά και αραβικά, καθώς και μελοποιημένη ποίηση του Κωστή Παλαμά από τους έλληνες συνθέτες: Δημήτρη Μητρόπουλο, Ιάκωβο Χαλιάσα, Δημήτρη Μηνακάκη, Δημήτρη Δημακόπουλο και Σοφία Καμαγιάννη.

Η «Κασσιανή» του Κ. Παλαμά (που ανθολογείται από τον Οικουμενικό Πατριάρχη), στην μελοποίηση του μεγάλου έλληνα συνθέτη Δημήτρη Μητρόπουλου, θα παρουσιαστεί με αφορμή και τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την σύνθεσή της (1919).

Αναλυτικά το πρόγραμμα έχει ως εξής:

- Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος:«Η Παλαμική Ανθολογία του Πατριάρχη».

Ποιήματα του Κ. Παλαμά στα τουρκικά, από την δίγλωσση έκδοση (ελληνικά και τουρκικά) της Ποιητικής Ανθολογίας του Οικουμενικού Πατριάρχου (μετάφραση Σταύρος Γιωλτζόγλου, Βικτωρία Νάτση, Κοινότητα Νεοχωρίου, Κωνσταντινούπολη 2018 ).

Η νέα ζωή

Το τραγούδι του Σταυρού

Στην αργατιά, στη χωρατιά…

Απαγγελία: Φοίβος Νομικός

- Roni Bou Saba:«Ένας Πατριάρχης Αντιοχείας μεταφραστής του Κωστή Παλαμά στα αραβικά».

Ποιήματα του Κωστή Παλαμά στα αραβικά, από την Ανθολογία του Πατριάρχη Ηλία Δ΄, με τίτλο: "Από τη σύγχρονη ελληνική ποίηση" (Συρία 1960).

Ο Ολυμπιακός Ύμνος

Φαντασία

Η λύρα

Μοιρολόγι

Τα λόγια του Κρίσνα

Ρόδου μοσκοβόλημα

Ο ποιητής

Απαγγελία: Σταματία Κασιμάτη, Νικόλαος Λιάμης, Παναγιώτης Παναγιώτου

Μελοποιημένη ποίηση του Κωστή Παλαμά από Έλληνες συνθέτες

Κασσιανή, Δημήτρης Μητρόπουλος (1896-1960)

Ρόδου μοσκοβόλημα, Ιάκωβος Χαλιάσας (1920-2001)

Η νέα ζωή, Δημήτρης Μηνακάκης (α΄ εκτέλεση)

Δυο ματάκια, Δημήτρης Δημακόπουλος (1965-2017)

Δυο μάτια, Το Κυπαρίσσι, Το σπίτι που γεννήθηκα,Σοφία Καμαγιάννη

Ερμηνεύουν:

Δάφνη Πανουργιά,τραγούδι

Μάριος Καζάς,πιάνο

Κλεονίκη Δεμίρη, τραγούδι

Σοφία Καμαγιάννη,πιάνο

Γενική επιμέλεια: Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος

Artwork: Ιωάννης – Πορφύριος Καποδίστριας

Η εκδήλωση πραγματοποιείται με αφορμή την συμπλήρωση:

- 160 χρόνων από την γέννηση του ποιητή Κωστή Παλαμά (1859-1943).

- 65 χρόνων της Ποιητικής Ανθολογίας του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου.

- 40 χρόνων από την εκδημία του μακαριστού Πατριάρχου Αντιοχείας Ηλία Δ΄.

Με το Καλλιτεχνικό Σύνολο «Πολύτροπον» παρουσιάσαμε, χθες Δευτέρα 25 Φεβρουαρίου 2019, στην Αίθουσα Διδασκαλίας της Μουσικής Βιβλιοθήκης του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής», στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, την εκδήλωση με τίτλο: «Ο ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ ΔΥΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΩΝ».

Με αφορμή την επέτειο των 160 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου ποιητή Κωστή Παλαμά, παρουσιάσαμε τις Παλαμικές ανθολογίες δύο Πατριαρχών της Ορθόδοξης Εκκλησίας: Του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου και του μακαριστού Πατριάρχου Αντιοχείας Ηλία Δ΄.Πρόκειται, δηλαδή, για τα ποιήματα του Παλαμά που ανθολόγησε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος ως μαθητής στην Θεολογική Σχολή της Χάλκης (από το 1954) και για τα Παλαμικά ποιήματα που ανθολόγησε και μετέφρασε στα αραβικά ο μακαριστός, ελληνομαθής Πατριάρχης Αντιοχείας Ηλίας Δ΄ (1912-1979), τα οποία, μάλιστα, εξέδωσε σε μια ανθολογία ελλήνων ποιητών που επιμελήθηκε (1960).

Στην εκδήλωση διαβάστηκε χαιρετισμός του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου,τον οποίο παραθέτουμε στη συνέχεια.

Για την Παλαμική ανθολογία του Πατριάρχου Βαρθολομαίου μίλησε ο θεολόγος και μουσικός Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος - ο οποίος είχε και την γενική επιμέλεια της εκδήλωσης - και ο Λιβανέζος θεολόγος, φιλόλογος και μεταφραστής Roni Bou Saba, για τον Πατριάρχη Αντιοχείας Ηλία Δ΄.

Το πρόγραμμα περιλάμβανε απαγγελίες ποιημάτων του Κωστή Παλαμά, από τις ανθολογίες των δύο Πατριαρχών, στα ελληνικά, τουρκικά και αραβικά.

Διάβασαν οι: Φοίβος Νομικός, Σταματία Κασιμάτη, Νικόλαος Λιάμης και Παναγιώτης Παναγιώτου.

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με μελοποιημένη ποίηση του Κωστή Παλαμά από τους έλληνες συνθέτες: Δημήτρη Μητρόπουλο, Ιάκωβο Χαλιάσα, Δημήτρη Μηνακάκη, Δημήτρη Δημακόπουλο και Σοφία Καμαγιάννη.
Ερμήνευσαν οι:Δάφνη Πανουργιά - τραγούδι, Μάριος Καζάς - πιάνο, Κλεονίκη Δεμίρη - τραγούδι Σοφία Καμαγιάννη -πιάνο.
Artwork-φωτογραφίες: Ιωάννης - Πορφύριος Καποδίστριας

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟ ΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ Ο ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ ΔΥΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΩΝ by Panagiotis Andriopoulos on Scribd

Ο Κωστής Παλαμάς πέθανε σαν σήμερα πριν 76 χρόνια.

Στις 27 Φεβρουαρίου 2019. Επειδή θέλουμε να την πούμε αυτή την μνήμη, αναρτούμε στηνΙδιωτική Οδότρία αφιερώματα,που πραγματοποιήθηκαν τα τρία τελευταία χρόνια, από την ιστορική εφημερίδα των Πατρών «Πελοπόννησος».

Ο Παλαμάς γεννήθηκε στην Πάτρα πριν 160 χρόνια (13 Ιανουαρίου 1859) και η πόλη τον τιμά ποικιλοτρόπως. Τα αφιερώματα αυτά επιμελήθηκε ο ρέκτης δημοσιογράφος και συγγραφέαςΤάσσος Σταθόπουλος και δημοσιεύτηκαν στο ένθετο «Επιλογές»που κυκλοφορεί με το Σαββατιάτικο φύλλο της εφημερίδας.

Το πρώτο αφιερωματικό τεύχος (21-1-2017) περιλάμβανε σπάνια ντοκουμέντα, μερικά εκ των οποίων ανέκδοτα, είναι δε, μια μοναδική βάση δεδομένων για τον εθνικό μας ποιητή. Μοναδική πηγή, το Ελληνικό Αρχείο Ιστορίας, Τέχνης και Πολιτισμού και η Γραμματεία Σύγχρονης Eντυπης Ιστορικής Τεκμηρίωσης (αρχείο Τάκη και Σταυρούλας Νικολάου).

ΕΠΙΛΟΓΕΣ "ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ" - ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ 2017 by Panagiotis Andriopoulos on Scribd

Το δεύτερο τεύχος (6-7 Ιανουαρίου 2018) έχει τον τίτλο: Ο «δικός μας» Παλαμάς και περιλαμβάνει αρκετά - πατρινού ενδιαφέροντος – θέματα, όπως για το σπίτι που γεννήθηκε ο ποιητής, για την κηδεία του πάτερα του στην Πάτρα (1865), αλλά και για κηδεία του ίδιου του ποιητή (28-2-1943).

ΕΠΙΛΟΓΕΣ "ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ... by on Scribd

Το τρίτο τεύχοςκυκλοφόρησε στις 23 Φεβρουαρίου 2019, με αφορμή τα 160 χρόνια από τη γέννηση του ποιητή, με τον τίτλο: «Ο Κωστής Παλαμάς της Πάτρας». Τα περιεχόμενα του τεύχους: ο πολυφωτογραφημένος Παλαμάς, χρονολόγιο του ποιητή, ένα σπάνιο ντοκουμέντο για την σχέση του Παλαμά με την Πάτρα, αναφορά στην ανακαινισμένη οικία Παλαμά στην Πάτρα κ.α.

ΕΠΙΛΟΓΕΣ "ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ" - ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ 2019 by Panagiotis Andriopoulos on Scribd

Παραθέτουμε και τρία τραγούδια της πιανίστριας και συνθέτριας Σοφίας Καμαγιάννη,σε ποίηση Κωστή Παλαμά: Δυο μάτια, Το Κυπαρίσσι, Το σπίτι που γεννήθηκα.

Η Σοφία Καμαγιάννη διατηρεί στενούς δεσμούς με την Πάτρα από τα νεανικά της χρόνια, καθώς σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Έχει παρουσιάσει δουλειές της στην Πάτρα και έχει συμπράξει με τοπικούς φορείς σε πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Τραγουδούν: η Δώρα Πετρίδη και η Άννυ Ονουφρίου, που ζουν στην Πάτρα, και η Κλεονίκη Δεμίρη.

Με το Καλλιτεχνικό Σύνολο «Πολύτροπον» παρουσιάσαμε την Δευτέρα 25 Φεβρουαρίου 2019, στην Αίθουσα Διδασκαλίας της Μουσικής Βιβλιοθήκης του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής», στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, την εκδήλωση με τίτλο: «Ο ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ ΔΥΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΩΝ».

Γενική επιμέλεια: Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος.

Παραθέτουμε στη συνέχεια ολόκληρο το βίντεο της εκδήλωσης.

Ο ΘΕΟΤΟΚΟΜΠΑΙΧΤΗΣ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ

ΜΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΜΟΥΣΟΥΡΓΟΥΣ ΤΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ

ΑΚΡΙΒΟΣ ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ ΣΤΗΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΛΥΡΙΚΗΣ

Γιώργος Κοζίας: APPASSIONATA

ΤΡΑΓΟΥΔΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ ΔΥΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΩΝ ΣΤΟ ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

Arvo Pärt - Triodion

Η "ΣΥΝΝΕΦΙΑΣΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ"ΤΟΥ ΤΣΙΤΣΑΝΗ, ΤΟΥ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ ΚΑΙ ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ

"ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΩΡ ΚΥΡΙΕ..."ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΔΑΝΙΗΛΑΙΟΥΣ

Johnny Cash - Your own personal Jesus

"ΠΟΛΕΜΩΝΤΑΣ ΥΠΟ ΣΚΙΑΝ..."ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΟΖΙΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

ΤΟ ΑΝΑΛΟΓΙΟ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΛΗΚΤΡΟΛΟΓΙΟ

ΕΝΑΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΑΝΤΙΟΧΕΙΑΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΗΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ ΣΤΑ ΑΡΑΒΙΚΑ

Η "ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΑΜΟΥ"ΤΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ ΦΑΪΤΑΚΗ

ΔΥΟ ΜΠΑΛΕΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ "ΑΣΩΤΟ ΥΙΟ" - 90 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΘΡΥΛΙΚΟ ΜΠΑΛΕΤΟ ΤΟΥ ΠΡΟΚΟΦΙΕΦ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΠΑΛΑΝΣΙΝ

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΗΝ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΜΟΥΣΟΥΡΓΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΒΙΣΒΑΡΔΗ ΓΙΑ ΤΑ 20 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΗΜΙΑ ΤΟΥ

Η "ΚΑΣΣΙΑΝΗ"ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ...

ΣΗΜΕΡΑ "Ο ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ ΔΥΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΩΝ"ΣΤΟ ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΑΠΟ ΤΟ "ΠΟΛΥΤΡΟΠΟΝ"

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΑΜΕ ΤΟΝ "ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ ΔΥΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΩΝ"ΣΤΟ ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ (ΦΩΤΟ)

ΜΝΗΜΗ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ (27 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 1943)

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΤΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ "Ο ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ ΔΥΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΩΝ"