Του θεολόγου Γιώργου Βλαντή
Ιστολόγια σκοταδιστών που ασχολούνται με τα κείμενά μου με αποκαλούν συχνά «οικουμενιστή». Συνοψίζω την αντίδρασή μου σε δυο λέξεις: Τιμή μου.
Ελάχιστοι όροι έχουν τόσο συκοφαντηθεί στην Ελλάδα όσο αυτός. Στις κύριες ευρωπαϊκές γλώσσες (λατιν. oecumenismus, αγγλ. ecumenism, γαλλ. oecuménisme, γερμαν. Ökumenismus, ιταλ. και ισπαν. ecumenismo, ρωσ. экуменизм) η λέξη δηλώνει το διαχριστιανικό εγχείρημα για την αποκατάσταση της ορατής ενότητας της Εκκλησίας, στο οποίο η Ορθοδοξία συμμετέχει ουσιαστικά από την αρχή της σχετικής προσπάθειας με συνοδικές αποφάσεις, τελευταίες των οποίων αυτές της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου. Ο όρος αυτός έχει χρησιμοποιηθεί, καθαρμένος από τη λάσπη, από τους μεγαλύτερους θεολόγους της Ορθοδοξίας του εικοστού αιώνα, όπως ο π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ (δύο τόμοι των απάντων του επιγράφονται Ecumenism) και ο π. Δημήτριος Στανιλοάε (βλ. την και ελληνιστί μελέτη του «Για έναν ορθόδοξο οικουμενισμό»). Σημαντικό είναι σχετικά και το μελέτημα του Αλέξανδρου Παπαδερού «Οικουμενισμός. Κλήση και πρόκληση» (1984).
Ελάχιστοι όροι έχουν τόσο συκοφαντηθεί στην Ελλάδα όσο αυτός. Στις κύριες ευρωπαϊκές γλώσσες (λατιν. oecumenismus, αγγλ. ecumenism, γαλλ. oecuménisme, γερμαν. Ökumenismus, ιταλ. και ισπαν. ecumenismo, ρωσ. экуменизм) η λέξη δηλώνει το διαχριστιανικό εγχείρημα για την αποκατάσταση της ορατής ενότητας της Εκκλησίας, στο οποίο η Ορθοδοξία συμμετέχει ουσιαστικά από την αρχή της σχετικής προσπάθειας με συνοδικές αποφάσεις, τελευταίες των οποίων αυτές της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου. Ο όρος αυτός έχει χρησιμοποιηθεί, καθαρμένος από τη λάσπη, από τους μεγαλύτερους θεολόγους της Ορθοδοξίας του εικοστού αιώνα, όπως ο π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ (δύο τόμοι των απάντων του επιγράφονται Ecumenism) και ο π. Δημήτριος Στανιλοάε (βλ. την και ελληνιστί μελέτη του «Για έναν ορθόδοξο οικουμενισμό»). Σημαντικό είναι σχετικά και το μελέτημα του Αλέξανδρου Παπαδερού «Οικουμενισμός. Κλήση και πρόκληση» (1984).
Τα ακραία στοιχεία που καπηλεύονται το όνομα της Ορθοδοξίας επιμένουν να διαπομπεύουν τον όρο, ταυτίζοντάς τον με ένα δήθεν άκριτο εγχείρημα δογματικού μινιμαλισμού, κακώς νοούμενων διαχριστιανικών συμβιβασμών, ακόμη και διαθρησκειακού συγκρητισμού, ένα εγχείρημα που, ως τέτοιο, υπάρχει μόνο στο μυαλό τους (για τη διερεύνηση των ατραπών τέτοιου μυαλού υπάρχουν πολλοί ειδικότεροι εμού). Ο ισχυρισμός αυτός μαρτυρεί άγνοια του τρόπου, των προϋποθέσεων και των καρπών του διαχριστιανικού διαλόγου και πρωτίστως κακοπιστία, καθρεφτίζει δε εν γένει φτωχότατη ενημέρωση για τις έγνοιες και την προβληματική των θεολογικών παραδειγμάτων του σήμερα. Τα δημοσιευμένα πρακτικά των σχετικών συναντήσεων, αλλά και τα επίσημα κείμενα των οικουμενικών διαλόγων ανατρέπουν εκ των πραγμάτων τις συκοφαντίες και καθιστούν υπόλογους τους διασπορείς διαβολών.
Ο φόβος της λάσπης ωθεί οικουμενικά ανοικτούς συναδέλφους να αποφεύγουν τον όρο «οικουμενισμός» και τα παράγωγά του. Εγώ επιμένω να τον χρησιμοποιώ, αρνούμενος στο πεζοδρόμιο το μονοπώλιο του προσδιορισμού της θεολογικής γλώσσας.
Σημείωση Ιδιωτικής Οδού:
Προσυπογράφουμε με ενθουσιασμότο παραπάνω κείμενο του φίλου Γιώργου Βλαντή και παραπέμπουμε και σε ένα παλαιότερο του Αρχιμ. π. Γεράσιμου Φραγκουλάκη,με τίτλο: